دستگاه هواساز

دستگاه هواساز یک یونیت برای تامین هوای مطبوع و سالم با دستیابی به دما و رطوبت مناسب است. این دستگاه یکی از اصلی ترین تجهیزات تهویه مطبوع است که در مسیر چیلر و بویلر با کانال هوا قرار می گیرد. هواسازها در صنایع مختلف نیز برای تولید هوای مورد نیاز با درجه و رطوبت مورد نظر به کار برده می شوند.

دستگاه هواساز چیست؟

دستگاه هواساز سیستمی برای تهویه مطبوع و کنترل کیفیت هوا است که با استفاده از فن، فیلتر، کویل های سرمایش و گرمایش و تجهیزات کنترلی، وظیفه تصفیه، تنظیم دما و رطوبت و توزیع هوای مطبوع را در فضاهای مسکونی، تجاری و صنعتی بر عهده دارد.

هواساز قلب تپنده سیستم تهویه مطبوع است و وظیفه دارد هوای تازه را با دمای مطلوب و رطوبت کنترل شده در تمام بخش های ساختمان توزیع کند. این دستگاه با ترکیب جریان هوای تازه و بازگشتی، تعادل حرارتی و اکسیژن محیط را حفظ کرده و با فیلترهای چندمرحله ای خود، کیفیت هوای تنفسی را به طور چشمگیری بهبود می دهد. در واقع، عملکرد دقیق هواساز، عامل اصلی آسایش حرارتی و سلامت هوای داخل فضاهای مسکونی، تجاری و صنعتی است.

کاربردهای دستگاه هواساز

دستگاه هواساز (Air Handling Unit) یکی از اجزای اصلی سیستم تهویه مطبوع است که وظیفه تأمین هوای مطبوع، سالم و یکنواخت را در فضاهای مختلف بر عهده دارد.
این دستگاه با ترکیب عملکردهای کنترل دما، کنترل رطوبت و تصفیه هوا، شرایط ایده آلی برای محیط های بسته ایجاد می کند.

عملکردهای اصلی هواساز

• کنترل دما: دستگاه هواساز با استفاده از کویل های سرمایش و گرمایش، دمای هوا را در محدوده ی مطلوب نگه می دارد. این عملکرد برای جلوگیری از گرمازدگی در تابستان و سرماخوردگی در زمستان اهمیت زیادی دارد.
• کنترل رطوبت: هواساز با رطوبت زن یا رطوبت گیر خود، میزان رطوبت محیط را متعادل می کند و از خشکی یا تعریق بیش از حد افراد جلوگیری می نماید.
• تصفیه هوا: با استفاده از فیلترهای چندمرحله ای مانند فلزی، هپا، اولپا یا کربنی، هوای محیط از گردوغبار، دود، میکروب و ذرات معلق پاکسازی می شود و کیفیت هوای تنفسی به طور چشمگیری بهبود می یابد.

کاربرد دستگاه هواساز در محیط های مختلف

• ساختمان های مسکونی و تجاری: ایجاد دمای متعادل، تهویه ی مطبوع و تأمین هوای تازه برای ساکنان.
• کارخانه ها و کارگاه های صنعتی: کنترل دما، رطوبت و ذرات معلق برای افزایش راندمان تولید و سلامت کارکنان.
• بیمارستان ها و مراکز درمانی: تصفیه کامل هوا با فیلترهای HEPA و کنترل فشار هوا در بخش های حساس مانند اتاق عمل.
• رستوران ها و مراکز تفریحی: حذف بوهای نامطبوع و تأمین جریان مداوم هوای تازه برای آسایش مشتریان.
• مراکز ورزشی: تنظیم دما و رطوبت برای افزایش عملکرد و جلوگیری از خستگی یا گرمازدگی ورزشکاران.
• سالن های پرورش قارچ و گلخانه ها: کنترل دقیق رطوبت و دما برای رشد بهینه محصولات.
• مجتمع های آموزشی و فرهنگی: تأمین هوای پاک برای دانش آموزان و کارکنان در محیط های بسته.
• دامداری ها و مرغداری ها: حذف بو و گازهای مضر و تأمین هوای سالم برای سلامت دام و طیور.

کاربرد گسترده دستگاه هواساز در صنایع، ساختمان ها و فضاهای عمومی، این سیستم را به یکی از ضروری ترین تجهیزات تهویه هوا تبدیل کرده است. ترکیب کارایی بالا، صرفه جویی انرژی و بهبود کیفیت هوای محیط باعث شده استفاده از هواساز در پروژه های مدرن، نه یک انتخاب بلکه یک الزام مهندسی و بهداشتی باشد.

محصول مرتبط جهت مطالعه بیشتر: اکسیژن ساز

دستگاه هواساز چگونه کار می کند؟

دستگاه هواساز با انجام چند مرحله متوالی شامل فیلتراسیون، تنظیم دما، کنترل رطوبت و توزیع یکنواخت هوا، شرایط ایده آل تهویه را در فضاهای مختلف ایجاد می کند.

فیلتراسیون (تصفیه اولیه هوا)

در ابتدای کار، هوا از دریچه های ورودی وارد هواساز شده و از میان فیلترهای فلزی، الیافی یا کربن فعال عبور می کند. این فیلترها ذرات گرد و غبار، آلودگی ها، میکروب ها و بوهای نامطبوع را حذف کرده و هوایی پاک و سالم فراهم می کنند.

تنظیم دما (سرمایش و گرمایش)

پس از تصفیه، هوا از کویل های سرمایش یا گرمایش عبور می کند:

• در تابستان، آب سرد از چیلر وارد کویل ها می شود و هوای گرم با تبادل حرارتی خنک می گردد.
• در زمستان، آب گرم یا بخار از بویلر وارد کویل ها شده و هوای عبوری گرم می شود.

کنترل رطوبت

در محیط هایی که نیاز به رطوبت دقیق دارند، از تجهیزات زیر استفاده می شود:

• رطوبت زن: با افشاندن یا تبخیر آب، رطوبت مطلوب را به هوا اضافه می کند.
• رطوبت گیر: با جذب بخار اضافی، رطوبت نسبی را کاهش داده و از تعریق یا کپک زدگی جلوگیری می کند.

توزیع هوا در محیط

در مرحله پایانی، فن سانتریفیوژ یا محوری هوای تصفیه شده و تنظیم شده را از طریق کانال های هوا به دریچه های خروجی می فرستد. این جریان یکنواخت، دما و رطوبت را در سراسر فضا متعادل نگه می دارد و تهویه ای آرام و مداوم ایجاد می کند.

نتیجه اینکه عملکرد دستگاه هواساز بر پایه ی گردش مداوم هوا، تصفیه مرحله به مرحله و تبادل حرارتی دقیق است. این فرآیند باعث می شود هوای محیط همیشه تازه، خنک یا گرم و با رطوبت کنترل شده باشد؛ با کمترین مصرف انرژی و بیشترین بازدهی.

مزایای سیستم هواساز

سیستم هواساز یکی از کارآمدترین تجهیزات تهویه مطبوع است که علاوه بر تنظیم دما، امکان کنترل رطوبت، تصفیه هوا و توزیع یکنواخت جریان هوای تازه را فراهم می کند. به همین دلیل در محیط های مسکونی، تجاری، صنعتی و بیمارستانی کاربرد گسترده ای دارد.

کنترل دقیق دما و رطوبت

هواساز با ترکیب کویل های سرمایش و گرمایش، دما و رطوبت محیط را در محدوده ی دلخواه ثابت نگه می دارد.
این ویژگی به ویژه در فضاهای حساس مانند اتاق های تمیز، آزمایشگاه ها و مراکز درمانی اهمیت بالایی دارد.

تصفیه مؤثر هوا

وجود فیلترهای چندمرحله ای مانند فیلتر فلزی، هپا (HEPA) و اولپا (ULPA) در دستگاه هواساز، باعث حذف ذرات معلق، گردوغبار، دود و آلودگی های میکروبی می شود. این عملکرد موجب بهبود کیفیت هوا و کاهش بیماری های تنفسی می گردد.

افزایش بهره وری و آسایش محیطی

هواساز با حفظ دمای ثابت و هوای تازه، شرایط ایده آلی برای فعالیت انسانی فراهم می کند. در محیط های کاری و آموزشی، این تعادل دمایی موجب تمرکز بیشتر و خستگی کمتر افراد می شود.

کاهش مصرف انرژی و هزینه ها

با استفاده از کنترلرهای هوشمند، فن با دور متغیر (VFD) و تنظیم جریان هوا، سیستم هواساز می تواند میزان مصرف انرژی را به صورت چشمگیری کاهش دهد. این ویژگی در ساختمان های اداری و صنعتی باعث صرفه جویی محسوس در هزینه های برق و گاز می شود.

کاربردهای گسترده در صنایع و ساختمان ها

• در ساختمان های مسکونی و تجاری: ایجاد دمای مطلوب، کاهش مصرف انرژی و افزایش آسایش حرارتی.
• در کارخانه ها و کارگاه ها: کنترل دما و رطوبت برای جلوگیری از آسیب به تجهیزات و ارتقای سلامت کارکنان.
• در بیمارستان ها و مراکز درمانی: تأمین هوای استریل و جلوگیری از انتشار آلودگی های میکروبی.
• در رستوران ها و مراکز تفریحی: حفظ بوی مطبوع و جلوگیری از انتشار بوی پخت وپز در محیط.
• در سالن ها و مراکز ورزشی: ایجاد تهویه مؤثر برای بهبود عملکرد ورزشکاران و جلوگیری از گرمازدگی.

دستگاه هواساز با ترکیب قابلیت های تهویه، فیلترکردن و تنظیم دما و رطوبت، یکی از ضروری ترین سیستم ها برای ایجاد محیطی سالم، پایدار و اقتصادی در پروژه های ساختمانی و صنعتی محسوب می شود.

انواع دستگاه هواساز از نظر محل نصب

دستگاه های هواساز را می توان بر اساس محل نصب، نوع کاربری و تجهیزات کنترلی دسته بندی کرد. یکی از رایج ترین شیوه های طبقه بندی، تقسیم بندی بر اساس محل نصب دستگاه است که شامل چهار گروه اصلی می باشد:

هواساز سقفی

این مدل از دستگاه هواساز معمولاً ظرفیت بالایی دارد و برای تهویه فضاهای بزرگ مانند سالن های ورزشی، سالن های اجتماعات، کارخانه ها و سوله های صنعتی استفاده می شود.

به دلیل نصب در ارتفاع، نیاز به فضای اشغال سطحی ندارد و دسترسی به کانال کشی اصلی آسان تر است. بدنه این نوع هواسازها معمولاً از ورق گالوانیزه تقویت شده و عایق دار ساخته می شود تا از لرزش و صدا جلوگیری شود.

هواساز دیواری

هواسازهای دیواری طراحی فشرده تری دارند و برای فضاهای محدود و کوچک تر مانند آپارتمان ها، فروشگاه ها، دفاتر اداری و اتاق های کنترل مناسب هستند.

نصب آسان، اشغال فضای کمتر و هزینه پایین تر از مزایای این نوع سیستم است، اما ظرفیت هوادهی آن ها نسبت به مدل های سقفی یا کانالی محدودتر است.

هواساز کانالی

این نوع هواساز به صورت مستقیم در مسیر شبکه کانال هوا نصب می شود و هوا را به صورت یکنواخت در نقاط مختلف ساختمان توزیع می کند. مدل های کانالی معمولاً برای ساختمان های تجاری بزرگ، مراکز خرید و بیمارستان ها استفاده می شوند و با سیستم های کنترل مرکزی سازگارند. به دلیل طراحی سفارشی، امکان افزودن فیلترهای مخصوص، کویل های چندردیفه و سیستم بازیافت حرارت (Heat Recovery) نیز وجود دارد.

هواساز زمینی

هواسازهای زمینی بیشتر برای فضاهای متوسط مانند رستوران ها، سالن های انتظار و مراکز فرهنگی استفاده می شوند. به دلیل دسترسی راحت تر، سرویس و نگهداری آن ها آسان تر است. در عین حال، مدل های صنعتی تر آن برای پروژه های بزرگ نیز به صورت ایستاده طراحی و تولید می شوند.

سایر معیارهای دسته بندی دستگاه های هواساز

علاوه بر محل نصب، معیارهای فنی زیر نیز در تقسیم بندی انواع دستگاه هواساز نقش دارند:

• نوع کمپرسور: دستگاه های هواساز می توانند با کمپرسورهای پیستونی، اسکرول، روتاری یا دینامیکی تولید شوند.
• نوع کندانسور: کندانسورهای هواخنک، آب خنک یا تبخیری بسته به شرایط اقلیمی انتخاب می شوند.
• نوع اواپراتور: سیستم می تواند دارای اواپراتور هواخنک، آب خنک یا تبخیری باشد.
• نوع فیلتر: فیلترهای هپا، اولپا، کربنی یا فلزی قابل شست وشو با توجه به حساسیت محیط نصب می شوند.
• نوع کنترل کننده: کنترل سیستم ممکن است دستی، دیجیتال یا هوشمند باشد که در مدل های جدید، معمولاً کنترل اتوماتیک دما، رطوبت و فشار هوا به صورت یکپارچه انجام می شود.

انتخاب نوع مناسب دستگاه هواساز باید با توجه به نیاز محیط، ظرفیت موردنیاز، شرایط آب وهوایی و نوع کاربری فضا انجام گیرد. مشاوره با کارشناسان فنی می تواند به انتخاب اقتصادی و عملکردی بهینه کمک کند.

انواع دستگاه هواساز از نظر نوع کاربرد

دستگاه های هواساز به عنوان یکی از ارکان اصلی سیستم تهویه مطبوع، وظیفه تأمین هوای سالم، کنترل دما و رطوبت و حفظ کیفیت هوا را در محیط های مختلف بر عهده دارند. با توجه به نوع کاربری، شرایط بهداشتی و میزان حساسیت فضا، این دستگاه ها در سه گروه اصلی زیر دسته بندی می شوند:

هواسازهای معمولی

این نوع هواسازها برای کاربری های عمومی و روزمره طراحی شده اند و در بیشتر ساختمان های مسکونی، اداری و تجاری مورد استفاده قرار می گیرند.

• ادارات: جهت تهویه دائمی و تأمین هوای تازه در فضاهای پرتردد.
• هتل ها: برای حفظ دمای مطلوب و توزیع یکنواخت هوای مطبوع در اتاق ها و فضاهای عمومی.
• رستوران ها: جهت حذف بوهای نامطبوع، کنترل رطوبت و بهبود کیفیت هوای محیط غذاخوری.
• منازل مسکونی: متناسب با متراژ و شرایط آب وهوایی، در ظرفیت های مختلف برای تأمین هوای سالم و خنک استفاده می شوند.

هواسازهای معمولی معمولاً مجهز به کویل های سرمایش و گرمایش، فیلتر اولیه و دمپرهای کنترل هوا هستند و برای فضاهایی با حساسیت متوسط کاملاً مناسب اند.

دستگاه هواساز هایژنیک (بهداشتی)

هواسازهای هایژنیک برای محیط هایی با حساسیت بالا به آلودگی هوا طراحی می شوند. این دستگاه ها با فیلترهای پیشرفته مانند هپا (HEPA) و اولپا (ULPA)، امکان تصفیه هوای کامل و کنترل دقیق دما و رطوبت را فراهم می کنند.

• بیمارستان ها: تأمین هوای استریل در بخش های مراقبت ویژه، زایشگاه و اتاق بیماران.
• اتاق های عمل: جلوگیری از ورود ذرات معلق و میکروب ها با استفاده از فشار مثبت و فیلتر هپا.
• صنایع دارویی و غذایی: کنترل دقیق شرایط دما، رطوبت و پاکیزگی برای حفظ کیفیت محصولات.
• آزمایشگاه ها: جلوگیری از آلودگی متقاطع و حفظ دقت اندازه گیری در فرآیندهای حساس.

این مدل ها به دلیل استفاده از متریال استیل، درزگیری کامل، عایق های مخصوص و فیلترهای چندمرحله ای، یکی از گران ترین و تخصصی ترین انواع هواساز محسوب می شوند.

دستگاه هواساز هیت ریکاوری (بازیافت انرژی)

در این نوع هواساز، بخشی از انرژی حرارتی هوای خروجی بازیافت می شود و برای پیش گرمایش یا پیش سرمایش هوای تازه ورودی به کار می رود. این فناوری باعث صرفه جویی قابل توجه در مصرف انرژی و کاهش هزینه های بهره برداری می شود.

• بیمارستان ها: برای تهویه مداوم با حداقل اتلاف انرژی.
• مراکز صنعتی: بازیافت گرمای حاصل از فرآیندهای تولیدی برای استفاده مجدد در سیستم های گرمایشی.
• استخرها و سوناها: کنترل رطوبت بالا و جلوگیری از هدررفت گرما در فضاهای مرطوب.

هواسازهای هیت ریکاوری اغلب به مبدل های حرارتی صفحه ای یا دوار مجهزند و در پروژه هایی که بهره وری انرژی اهمیت دارد، گزینه ای ایده آل به شمار می آیند.

انتخاب نوع هواساز باید با توجه به نوع کاربری، میزان حساسیت فضا، شرایط آب وهوایی و مصرف انرژی مورد انتظار انجام شود. در پروژه های صنعتی و بیمارستانی، مدل های هایژنیک یا هیت ریکاوری توصیه می شوند، در حالی که برای ساختمان های عمومی و اداری، هواسازهای معمولی انتخابی اقتصادی و مؤثر هستند.

قیمت دستگاه هواساز

قیمت دستگاه هواساز در بازار فعلی بسته به ظرفیت، نوع طراحی و سطح تجهیزات کنترلی بین حدود
180 تا 960 میلیون تومان متغیر است. مدل های اداری و تجاری کوچک در رده قیمتی پایین تر قرار دارند،
در حالی که مدل های صنعتی و بیمارستانی با کویل های چندردیفه، فیلترهای دقیق تر و تابلو برق هوشمند، قیمت بسیار بالاتری دارند.

قیمت حدودی انواع دستگاه هواساز

• هواساز 4000 فوت مکعب در دقیقه (CFM): حدود 70,000,000 تومان
• هواساز 6,000 CFM: حدود 150,000,000 تومان
• هواساز 10,000 CFM صنعتی: حدود 380,000,000 تومان
• هواساز 20,000 CFM: حدود 570,000,000 تومان
• هواساز 30,000 CFM: حدود 760,000,000 تومان
• هواساز 50,000 CFM صنعتی یا بیمارستانی با فیلتر هپا: تا حدود 960,000,000 تومان

عوامل مؤثر بر قیمت هواساز

قیمت نهایی دستگاه هواساز تحت تأثیر مجموعه ای از پارامترهای فنی و ساختاری است:

• ظرفیت هوادهی (CFM): هرچه ظرفیت بالاتر باشد، فن، کویل و موتور قوی تری لازم است.
• نوع بدنه: بدنه های استیل یا دوجداره عایق دار گران تر از مدل های گالوانیزه معمولی هستند.
• نوع فن: فن های سانتریفیوژ بکوارد یا فوروارد به دلیل راندمان بالا، هزینه بیشتری دارند.
• نوع کویل: کویل های چندردیفه (4 تا 8 ردیفه) و ساخته شده از مس خالص موجب افزایش قیمت می شوند.
• نوع فیلتر و سیستم رطوبت زن: تجهیز دستگاه به فیلتر هپا یا اولپا و رطوبت زن بخار یا نازلی هزینه را افزایش می دهد.
• سیستم کنترل: دستگاه های دارای کنترل هوشمند، تابلو برق PLC و سنسورهای دیجیتال قیمت بالاتری دارند.
• برند و خدمات پس از فروش: برندهای معتبر با گارانتی رسمی و قطعات باکیفیت، قیمت بالاتری دارند اما در درازمدت اقتصادی ترند.

اجزای مختلف دستگاه هواساز

یک دستگاه هواساز از چند بخش اصلی تشکیل شده است که هر کدام وظیفه ای مشخص در فرآیند تهویه و تنظیم شرایط هوای محیط بر عهده دارند. اجزای اصلی عبارتند از:

فن یا هواکش

فن یا هواکش، قلب سیستم هواساز است و وظیفه جابجایی و گردش هوا را در مسیر ورودی و خروجی دستگاه بر عهده دارد. بسته به نوع هواساز، از فن های مختلفی استفاده می شود:

• فن محوری (Axial): مناسب برای فضاهای با افت فشار کم و جریان مستقیم هوا.
• فن سانتریفیوژ (Centrifugal): مناسب برای سیستم های فشار بالا و مسیرهای کانال کشی بلند.
• فن فولی یا تسمه ای: رایج در مدل های بزرگ تر به دلیل امکان کنترل سرعت فن.

فیلتر هوا

فیلترها وظیفه حذف گردوغبار، ذرات معلق و آلودگی های موجود در هوای ورودی را دارند. معمولاً از چند مرحله فیلتراسیون استفاده می شود:

• فیلتر فلزی: برای جذب ذرات درشت؛ قابل شست وشو و استفاده مجدد.
• فیلتر هپا (HEPA): ساخته شده از الیاف بوروسیلیکات با قدرت جذب ذرات تا 0.3 میکرون.
• فیلتر اولپا (ULPA): با دقت فیلتراسیون تا 0.12 میکرون، مناسب محیط های حساس مانند بیمارستان ها و آزمایشگاه ها.

کویل های گرمایش و سرمایش

کویل های گرمایشی و سرمایشی وظیفه تغییر دمای هوا را بر عهده دارند. کویل های گرمایشی می توانند با آب گرم، بخار یا المنت الکتریکی کار کنند، در حالی که کویل های سرمایشی معمولاً با آب سرد چیلر یا گاز مبرد تغذیه می شوند. این کویل ها از طریق لوله کشی مناسب به سیستم های چیلر و بویلر متصل می گردند.

رطوبت زن

در بخش رطوبت زن، میزان رطوبت هوا کنترل می شود. رطوبت دهی معمولاً از طریق افشانک های آب پرفشار یا شبکه بخار انجام می شود و در صورت نیاز به رطوبت گیری، این فرآیند توسط کویل سرد صورت می گیرد.

تجهیزات کنترلی

این بخش شامل ابزارهایی است که عملکرد کل دستگاه هواساز را تنظیم و پایش می کنند، از جمله:

• ترموستات یا سنسور دما: برای کنترل گرمایش و سرمایش.
• رطوبت سنج و کنترلر رطوبت: برای تنظیم دقیق شرایط محیط.
• دمپرها و تنظیم کننده های جریان هوا: جهت کنترل مقدار و مسیر عبور هوا.

ظرفیت دستگاه های هواساز

دستگاه های هواساز در ظرفیت های مختلف طراحی و تولید می شوند تا بتوانند نیازهای متنوع تهویه مطبوع در فضاهای مسکونی، اداری، تجاری و صنعتی را تأمین کنند. ظرفیت هر هواساز بر اساس میزان هوادهی (Air Flow Rate) تعیین می شود و معمولاً با واحد فوت مکعب بر دقیقه (CFM) یا متر مکعب بر ساعت (m³/h) بیان می گردد.

انتخاب ظرفیت مناسب بسیار مهم است. اگر ظرفیت کمتر از نیاز فضا باشد، تهویه مطلوب حاصل نمی شود؛ و اگر بیش از حد انتخاب شود، علاوه بر هدررفت انرژی، موجب سرمایش یا گرمایش بیش از اندازه خواهد شد.

عوامل مؤثر در تعیین ظرفیت هواساز

• نوع کاربری فضا: ظرفیت موردنیاز در کاربری های صنعتی و بیمارستانی به مراتب بیشتر از فضاهای مسکونی یا اداری است.
• مساحت و ارتفاع سقف: هرچه حجم فضا بیشتر باشد، به هوادهی بالاتری نیاز است.
• تعداد افراد حاضر: افزایش افراد، بار گرمایی و رطوبتی فضا را بالا می برد.
• شرایط اقلیمی: مناطق گرم و مرطوب به ظرفیت سرمایشی بیشتر و مناطق سردسیر به ظرفیت گرمایی بالاتر نیاز دارند.

ظرفیت های متداول در دستگاه های هواساز

نوع هواساز	ظرفیت هوادهی (CFM)	ظرفیت هوادهی (m³/h)	کاربرد
کوچک	300 تا 1,200	85 تا 340	مصارف خانگی و اداری کوچک
متوسط	1,200 تا 4,000	340 تا 1,130	فضاهای اداری و تجاری
بزرگ	4,000 تا 10,000	1,130 تا 2,830	صنایع، بیمارستان ها، هتل ها
بسیار بزرگ	بیش از 10,000	بیش از 2,830	مجتمع های صنعتی و ورزشی بزرگ

محاسبه ظرفیت دستگاه هواساز

ظرفیت هوادهی هواسازها معمولاً بین 800 تا 50,000CFM متغیر است و در صورت نیاز، به صورت سفارشی با ظرفیت بالاتر ساخته می شوند. فشار استاتیکی فن بین 1 تا 9 اینچ ستون آب در نظر گرفته می شود.

• سرعت هوای خروجی: حدود 1,400 فوت در دقیقه
• سرعت عبور هوا از روی کویل: حدود 550 فوت در دقیقه
• افت فشار آب در کویل: حدود 2.5 فوت آب به ازای هر ردیف

در شرایط معمول، دبی آب سرد تابستان بیشتر از آب گرم زمستان است. برای محاسبه ظرفیت حرارتی کویل از رابطه زیر استفاده می شود:

Q = 500 × GPM × (T₂ – T₁)

در این رابطه:

• Q ظرفیت کویل بر حسب BTU/hr،
• GPM دبی آب،
• (T₂ – T₁) اختلاف دمای ورودی و خروجی آب است.

دمای استاندارد آب سرد ورودی و خروجی به ترتیب 45 و 55 درجه فارنهایت است و دمای آب گرم ورودی بین 160 تا 180 درجه فارنهایت می باشد. کویل ها بر اساس ظرفیت، معمولاً از 2 تا 8 ردیف طراحی می شوند.

توان موتور فن از رابطه زیر محاسبه می شود:

P = (CFM × T.S.P × 0.0001573) / η

که در آن η راندمان فن بوده و معمولاً برابر با 0.6 در نظر گرفته می شود.

محاسبه سریع ظرفیت دستگاه هواساز

در صورت در دسترس بودن فقط مساحت و ارتفاع فضا، ظرفیت تقریبی از فرمول زیر به دست می آید:

AHU = V × 15 × 1.7

در این فرمول:

• V = حجم فضا (متر مکعب)
• 15 = ظرفیت فضا
• 1.7 = ضریب تبدیل به فوت مکعب در دقیقه

نحوه کنترل جریان هوا در دستگاه های هواساز

در دستگاه های هواساز، کنترل جریان هوا نقش اصلی را در تنظیم دما، رطوبت و توزیع یکنواخت هوای مطبوع دارد. این فرآیند توسط ترکیب دقیقی از فن، کویل، دمپر و سیستم کنترل مرکزی انجام می شود و بسته به طراحی دستگاه، به دو شیوه کلی حجم ثابت (CAV) و حجم متغیر (VAV) تقسیم می گردد.

هواساز با حجم هوای ثابت (CAV)

در سیستم CAV، مقدار هوای عبوری از دستگاه همواره ثابت است و تنها دمای آن با تغییر دمای آب سرد یا گرم ورودی به کویل ها تنظیم می شود. به بیان ساده تر، دستگاه همیشه با دبی یکسان کار می کند و فقط دمای خروجی تغییر می یابد.

این روش به دلیل سادگی طراحی و هزینه پایین تر، برای فضاهای تک منطقه ای مانند سالن ها یا کارگاه ها مناسب است. با این حال، به دلیل عملکرد مداوم فن با ظرفیت کامل، مصرف انرژی بالاتری دارد و کنترل دقیق دما در آن دشوارتر است.

هواساز با حجم هوای متغیر (VAV)

در سیستم VAV، جریان هوا متناسب با نیاز سرمایش یا گرمایش هر فضا تغییر می کند. این کار با استفاده از دمپرهای متغیر، سنسورهای دما و شیرهای برقی انجام می شود. دستگاه تنها به اندازه موردنیاز هر ناحیه کار کرده و با کاهش دبی هوا، مصرف انرژی به شکل محسوسی کم می شود.

مزیت اصلی این سیستم، کنترل دقیق دما و رطوبت و انعطاف پذیری بالا در فضاهای چندمنطقه ای است. با این حال، طراحی و نگهداری آن پیچیده تر بوده و هزینه اولیه بیشتری نسبت به نوع CAV دارد.

در هر دو مدل، هماهنگی بین عملکرد فن، کویل و دمپر برای حفظ فشار هوا و پایداری دما ضروری است. انتخاب صحیح بین سیستم CAV و VAV باید براساس نوع کاربری ساختمان، سطح کنترل موردنیاز و الزامات مصرف انرژی انجام شود.

مراحل نصب و راه اندازی دستگاه های هواساز

نصب دستگاه هواساز باید توسط نصاب ماهر و بر روی فونداسیون تراز انجام شود. در مدل های بزرگ یا چندمنطقه ای، استفاده از فونداسیون بتنی و لرزه گیر الزامی است. محل نصب باید دارای تهویه مناسب، کف شور فاضلاب و فضای کافی برای بازدید و سرویس دوره ای باشد.

پس از مونتاژ اجزا شامل فن، کویل، فیلتر و دمپر، اتصالات برق و لوله کشی بررسی شده و عملکرد فن ها و تابلو برق تست می شود. در پایان، تنظیم دما و رطوبت توسط ترموستات یا سیستم کنترل هوشمند انجام می گیرد تا دستگاه در شرایط پایدار و بهینه کار کند.

قبل از پرداختن به سوالات متداول، پیشنهاد می نمائیم صفحه محصول اگزاست فن را نیز بازدید کنید چرا که هواساز در بسیاری موارد هوای ورودی را از اگزاست فن دریافت می کند.

سوالات متداول درباره دستگاه هواساز