سختی گیر

سختی گیر دستگاهی است که با عبور دادن آب سخت و دارای املاح از درون رزین تبادل یونی کاتیونی با فشار بالا، به تصفیه آب و حذف آهک یا سفیدک کمک میکند. به منظور طراحی و ساخت سختی گیرهای آب ضروری است دبی آب در گردش، سختی کل آب منطقه و مدت زمان بکواش رسوب گیر اندازه گیری شود.

سختی گیرها بسته به مکانیزمی که درون آنها بمنظور جداسازی یونهای منیزیم و کلسیم از آب استفاده می شود به مدل‌های رزینی، مغناطیسی، الکترونیکی، دوزینگ فسفات، شیمیایی ته نشین کننده و شیمیایی غیر ته نشین کننده و بر اساس نوع شیری که روی آنها بسته میشود به مدلهای اتوماتیک و دستی تقسیم بندی می‌شوند. همچنین به لحاظ نوع جنس بدنه به 2 نوع فلزی و فایبرگلاس تقسیم بندی می شوند.

به جرات میتوان گفت در بیش از 90% مواقع به دلیل کارآیی بالا و قیمت بهتر از سختی گیر فایبرگلاس رزینی استفاده میشوند.

سختی گیر چیست؟

دستگاهی است که از طریق برقراری واکنش بین یونهای مثبت رزین و منفی کلسیم و منیزیم موجود در آب، باعث از بین رفتن املاح سخت و تولید آب نرم می‌گردد. سختی گیر باعث کاهش رسوب، سختی کل، هدایت الکتریکی و تثبیت درجه اسیدیته در یک محدوده خاص میشود.

دستگاه سختی گیر در دو مدل خانگی و صنعتی برای تصفیه آب و رسوب زدایی از لوله‌ها و تاسیسات موتورخانه و تجهیزات صنعتی سنگین بسیار ضروری است چرا که تجهیزاتی که از آنها نگهداری میکنند بسیار گرانقیمت هستند.

مزایای دستگاه سختی گیر

• افزایش طول عمر شیرآلات، سیستم لوله کشی و تأسیسات ساختمان
• جلوگیری از تشکیل سفیدک و لکه‌های سفید رنگ آهکی روی سطوح، شیرآلات، سینک ها و…
• جلوگیری از کاهش فشار آب درون لوله کشی‌های کارخانجات، موتورخانه‌ها، منابع کویل دار، برجهای خنک کننده، چیلر و تاسیسات گرمایشی ساختمانها
• لباس‌هایی که با آب نرم شسته می‌شوند تمیزتر و نرم‌تر ظاهر می‌شوند و در این فرآیند به مواد شوینده کمتری نیاز دارند. علاوه بر این، آب نرم به حفظ رنگ و بافت لباس کمک می کند و طول عمر آنها را افزایش می دهد.
• آب سخت روغنهای طبیعی روی پوست را از بین می برد و باعث خشکی و تحریک آن می شود. همچنین موها اگر با آب فاقد سختی شسشته شوند شفاف تر و ملایم تر بنظر می رسند.
• آب نرم از رسوب آهک در وسایلی مانند ماشین ظرفشویی، لباسشویی، قهوه ساز و کتری جلوگیری می‌کند و دوام آنها را افزایش می دهد.
• آب دارای کلسیم روی ظروف آشپزخانه بعد از شستشو لکه‌های سفید به جا می گذارد. سختی گیر آب تضمین می‌کنند که ظروف آشپزخانه شما پس از هر بار شستشو بدون لک خشک شوند.
• کاهش اثرات مخرب آب سخت بر سلامتی دستگاه گوارش و جلوگیری از بروز مشکلاتی از قبیل سنگ کلیه و مثانه
• افزایش ضریب انتقال حرارت تجهیزات برودتی در فرآیندهای تولید
• افزایش طول عمر دیگهای بخار و جلوگیری از کاهش تبادل حرارتی به دلیل کاهش میزان رسوب در بدنه آنها

محاسبه ظرفیت سختی گیر

بمنظور محاسبه ظرفیت دستگاه سختی گیر رزینی ابتدا باید دبی آب مصرفی، سپس مقدار سختی کل آب و نهایتا مدت زمان بین دو بکواش را مد نظر قرار داد. ابتدا سختی کل اعلام شده بر حسب PPM را بر عدد 17.1 تقسیم می نمائیم تا سختی آب ورودی بر حسب گرین بر گالن بدست آید.

در ادامه دبی آب عبوری از سختی گیر را بر حسب لیتر محاسبه نموده در عدد سختی کل بدست آمده از فرمول فوق ضرب مینمائیم و ظرفیت سختی گیر حاصل خواهد شد. چنانچه در روز دستگاه یک بار احیا شود عدد مورد نظر بعنوان عدد نهایی مد نظر قرار خواهد گرفت و چنانچه نیاز است دستگاه هر 12 ساعت احیا شود عدد بدست آمده را ضربدر دو میکنیم تا به عدد نهایی ظرفیت سختی گیر برسیم.

فرمول محاسبه دوره احیاء (روز) = ظرفیت سختی گیر (لیتر) تقسیم بر مصرف روزانه آب (لیتر)

با توجه به محاسبه ظرفیت، میتوانیم سختی گیر مناسب را برحسب گرین انتخاب کنیم. حال سوال اینجاست اگر مقدار ظرفیت بدست آمده در کاتالوگ محصولات وجود نداشته باشد چه کاری باید کرد؟ در این صورت حتما نزدیک ترین و در ضمن بالاتر از ظرفیت بدست آمده را انتخاب می کنیم.

کاربردهای سختی گیر

استفاده از این دستگاه های روز به روز در حال افزایش است. عمده ترین کاربردهای دستگاه‌های سختی گیر عبارتند از:

1. نرم کردن آب دیگهای بخار و مبدلهای حرارتی
2. نرم کردن آب مورد نیاز برجهای خنک کننده و سیستم های سرمایشی
3. حذف سختی آب چاه و آبهای آشامیدنی
4. نرم کردن آب مصرفی صنایع رنگسازی، داروسازی و تولیدات لوازم آرایشی
5. استفاده در کارخانه‌های تولید انواع نوشیدنی

مهمترین مکانهایی که از سختی گیر استفاده می کنند عبارتند از:

• رونق پذیرش مسافر در هتل ها و مراکز اقامتی به شدت بر حفظ استانداردهای نظافتی و رضایت میهمانان متکی می‌باشد. آب فاقد سختی تضمین می کند که روبالشی‌ها، ملحفه و حوله‌ها، رو تختی‌ها و وسایل رفاهی میهمان تازه و نرم بمانند. همچنین در هتلها دستگاه سختی گیر آب از تجهیزات صنعتی شستشو محافظت نموده و هزینه های نگهداری را کاهش میدهد.
• استفاده از سختی گیر در آشپزخانه‌های صنعتی باعث می شود ظروف و سطوح آماده‌سازی غذا تمیز و بدون لک مشاهده شوند. آب فاقد سختی همچنین کیفیت، طعم و بافت غذا و نوشیدنی‌های دست ساز را افزایش می دهد.
• تجهیزات گرانقیمت پزشکی و لوازم بهداشتی برای اهداف مختلف از جمله تمیز کردن، استریل کردن و مراقبت از بیمار به آب فاقد سختی نیاز دارند.
• بسیاری از فرآیندهای صنعتی برای سرمایش، گرمایش و تمیز کردن به آب متکی هستند. استفاده از آب نرم از تجمع رسوب آهک در ماشین آلات و تجهیزات جلوگیری می کند و هزینه های نگهداری و خرابی را کاهش می دهد.

سختی گیر موتورخانه

سر راه بویلرها، منابع کویل دار و تمامی تاسیساتی که درون موتورخانه در حال کار هستند بسته میشود و باعث رسوب گیری آب و جلوگیری از گرفتن آهک درون لوله‌های تاسیسات موتورخانه میشود. استفاده از دستگاه حذف آهک در موتورخانه علاوه بر بالا بردن راندمان کاری، سبب افزایش عمر کلیه تاسیسات ما اعم از:

• دیگ آبگرم
• دیگ بخار
• منبع کویل دار
• منبع دوجداره آبگرم
• چیلر
• برج خنک کننده
• سایر تاسیسات موجود

خواهد شد. بهترین محل برای این نصب سختی گیر در مسیر انشعاب اصلی آب موتور خانه می‌باشد که تمامی تجهیزات درون موتورخانه از مزیت حذف املاح آب بهره مند شوند. در این موتورخانه‌ها باید مسیر آب خوراکی و تاسیساتی از یکدیگر منفک شود. در مواردی که سختی گیر در مسیر سیستمی قرار می‌گیرد که آب آشامیدنی نیز از آن مسیر تغذیه خواهد کرد ما از رزینهای کاتیونی C100-e استفاده خواهیم کرد.

سختی گیر چیلر

برای تامین آب جبرانی دستگاه های خنک کاری و تهویه مطبوع حتما باید از سختی گیر استفاده نمائید؛ اگر آب جبرانی دارای آهک باشد یعنی سختی گیری نشده باشد سبب رسوب گذاری در قست کندانسور چیلر میشود و انتقال حرارت بین گاز فریون و آب به حداقل می رسد. نتیجه این عمل کاهش چشم گیر بازده چیلر شده و سرمای ارسال شده به دستگاه‌های هواساز به تبع آن کاهش پیدا خواهد کرد.

سختی گیر چیلر عملا قبل از ورود آب به منبع انبساط نصب میشود تا آب جبرانی چیلر، بویلر و سایر دستگاهها را تامین کند. با توجه به اینکه چیلر دارای پرتی آب می‌باشد همواره ظرفیت دستگاه را بر اساس مقدار پرتی آب چیلر که همواره 4 درصد دبی کل مصرفی چیلر می‌باشد و سختی کل را بر این مبنا محاسبه می‌کنند.

استفاده از آبهای گل آلود و دارای مواد معلق و همچنین آبهایی که دارای املاح آهن، منگنز، مس و دیگر فلزات سنگین می‌باشند، رزین ها را فرسوده و آبدهی دستگاه سختی گیر را کم می‌کنند. بنابراین توصیه می‌شود قبل از ورود آب به داخل دستگاه مواد معلق در آب توسط دستگاه فیلتر شنی جدا شده و برای کاهش املاح فلزات سنگین تدابیر لازم بکار گرفته شود.

اجزای سختی گیر

• بدنه از جنس استیل، فایبر گلاس (FRP) یا کربن استیل (در موارد حساس)
• رزین سختی گیر شامل برندهای پرولایت، هیدرولایت، کفنتک: این مواد، یونهای کلسیم و منیزیم را حذف کرده و به جای آن یون سدیم آزاد می‌‌کنند و از این رو به زئولیتهای سدیمی مشهورند.
• شیر سختی گیر دستی (سولو ولو)، نیمه اتوماتیک و تمام اتوماتیک جهت شستشوی معکوس
• یک لایه سنگ سیلیسی دانه بندی شده
• مخزن آب نمک از جنس پلی اتیلن
• لوله کشی از جنس گالوانیزه، PVC یا پلی اتیلن
• لوله رایزر
• نازل پایینی
• نازل بالایی
• شیر کنترلی
• تانک نمک
• لوله تخلیه
•  واشرها

شیر سختی گیر

یک قطعه مکانیکی یا الکترومکانیکی است که دبی و زمان ورود و خروج آب سخت یا آب نمک به درون دستگاه را کنترل می نماید. این شیرها به دو نوع سولو ولو (کله گاوی یا فلزی) و اتوماتیک (حساس به جریان یا زمان) تقسیم بندی میشوند.

علاوه بر شیر اصلی سختی گیر، چندین شیر کوچک در بخشهای مختلف دستگاه تصفیه آب رزینی نیز وجود دارد. این شیرها عبارتند از:

1. شیر هواگیری که در بالاترین قسمت دستگاه نصب گردیده است.
2. شیر ورودی که روی لوله مسیر ورودی به دستگاه سوار شده است.
3. شیر خروجی که روی لوله خروجی قرار دارد.
4. شیر نمونه برداری که قبل از شیر خروجی نصب گردیده است.
5. شیر خط نمک در مسیر مخزن آب نمک
6. شیر تخلیه در مسیر بکواش
7. شیر تخلیه شستشو در مسیر تخلیه شستشو

نازل سختی گیر

نازل در طول چرخه بکواش، آب نمک را به بستر رزین می کشاند. اگر نازل ها دچار گرفتگی شوند، سختی گیر اتوماتیک چرخه را متوقف میکند. در این حالت لازم است نازل ها را نظافت نموده و مسیر جریان را بهبود بخشید. قبل از انجام این کار، اطمینان حاصل کنید که دستگاه در حالت سرویس قرار دارد نه حالت بکواش.

نمک سختی گیر

نمک سختی گیر ماده ای است که در عملیات بکواش سیستم تصفیه آب سخت شرکت نموده و باعث جایگزینی سدیم بجای کلسیم می‌شود و شرایط را برای احیاء رزین تصفیه آب فراهم می نماید.

انواعی از سختیگیرها وجود دارند که برای هدف خاصی همچون رنگبری و… طراحی و تولید شده اند. در اینصورت استفاده از نمک برای احیای این مدل رزین‌ها مناسب نخواهد بود. دو نوع اصلی نمک قابل استفاده بمنظور احیای سیستمهای رسوبگیر عبارتند از:

• نمک مبتنی بر سدیم که برای ایحاء سختی گیر صنعتی بصرفه و قابل قبول می باشند.
• نمک بر پایه پتاسیم که برای سختیگیرهای خانگی و کشاورزی بهترین انتخاب هستند.

مکانیزم عملکرد سختی گیر

1. آب سخت از یک بستر رزینی عبور می کند. یون های کلسیم و منیزیم موجود در آب با یون های سدیم رزین تبادل می شوند. نتیجه این فرآیند، حذف یون های سخت کننده و تولید آب نرم است.
2. با افزایش مقدار یونهای کلسیم و منیزیم در بستر رزین، رزین توان سختی گیری خود را از دست داده و به بازه 85%-90% ظرفیت نامی خود می رسد. منبعد شاهد نشتی یونهای کلسیم و منیزیم در آب خروجی دستگاه سختی گیر خواهیم بود لذا می بایست دستگاه وارد فاز شستشو و احیا شود.
3. فرآیند احیای رزین با استفاده از محلول آب نمک انجام می شود. این محلول غلیظ از سدیم باعث آزاد شدن یون های کلسیم و منیزیم از رزین و بازگشت یون های سدیم به سطح آن می شود. در این مرحله، آب سخت و یون های زائد به فاضلاب تخلیه می شوند.
4. پس از احیا، رزین با آب شستشو داده می شود تا محلول آب نمک اضافی و آلاینده ها از بستر رزین حذف شوند.

دبی شستشوی آهسته می بایست مشابه دبی مکش محلول آب و نمک باشد تا فرصت کافی برای گذر آب از لابلای رزین ها در ستون فراهم باشد. مدت زمان شستشوی آهسته 20 دقیقه می باشد.

در مرحله شستشوی سریع تمام املاح باقیمانده در ستون شامل یونهای کلراید و سختی بصورت کامل از ستون رزین خارج شوند تا امکان قرار گرفتن مجدد دستگاه در وضعیت سرویس مهیا شود. دبی شستشوی سریع دستگاه سختی گیر، مشابه دبی آب در هنگام کار بین 3 – 1.5 گالن بر دقیقه به ازای هر فوت مکعب رزین بوده و 30 دقیقه زمان می برد.

سختی گیر رزینی

در حقیقت بواسطه اینکه درون ستونهای این دستگاه از رزین استفاده شده است به سختی گیر رزینی معروف است. عمق رزین معمولاً بین 0.5 تا 3 متر انتخاب می‌‌گردد و بر حسب نوع رزین 50 تا 100% از حجم رزین، فضای خالی برای انبساط آنها در نظر گرفته می‌‌شود. میزان جریان را معمولاً در حدود 0.2 تا 1 متر مکعب در دقیقه به ازای هر متر مکعب از حجم رزین در نظر می‌‌گیرند.

هر چند که حداکثر دبی جریان ورودی به علت افت فشار محدود می‌‌شود ولی حداقل دبی جریان به علت کانالیزه شدن نمی‌تواند خیلی کم باشد زیرا کانالیزه شدن باعث می‌‌شود که قسمتی از رزین بدون استفاده باشد.

سختی گیر اتوماتیک

دستگاهی است که تنظیم عملیات شستشو و احیاء توسط شیر اتوماتیک حساس به زمان یا جریان انجام میشود و انسان در این فرآیند دخل و تصرفی ندارد. کاربر تنها کاری که میکند پر کردن ظرف نمک و هر یک ماه یک بار بازدید پرسنل فنی از کیفیت رزین ها خواهد بود.

در سختی گیرهای دستی شیر سولو ولو روی سیستم بسته میشود و نیاز است یک کاربر در زمانهای خاصی به دستگاه سر بزند و نسبت به تغییر مسیر آب و شیرهای کنترلی اقدام نماید. در این مدل با توجه به اینکه عملیات بکواش دقیقا زمانی انجام میگیرد که رزین ها اشباع شده‌اند عمر رزین بالاتر می رود.

سختی گیر فلزی

این دستگاه با ورق ST37 با ضخامتهای مختلف یا استیل 304 و بعضا 316 در مکانهایی که حرارت در مجاورت دستگاه هایی شبیه بویلرها بالاست و امکان استفاده از بدنه اف آر پی وجود ندارد و یا ظرفیتهای بالاتر از 2000 کیلو گرین، ساخته میشود. رعایت موارد زیر در ساخت سختی گیرهای فلزی بسیار مهم است؛

1. محاسبه ضخامت ورق مورد نیاز جهت تحمل 10 بار فشار اتمسفری بهنگام کار و نه تست درون مخزن
2. رنگ آمیزی کامل مخزن با سه لایه رنگ اپوکسی
3. و جوشکاری کامل کف و سقف

بدلیل زنگ نزدن استنلس استیل در بسیاری از کارخانه های بهداشتی و مواد غذایی و دارویی استفاده از سختی گیر استیل اجباری است لیکن در این موارد بمنظور اتوماتیک کردن دستگاه باید از PLC استفاده نمود و با شیر اتوماتیک این امکان وجود ندارد. ضخامت بدنه این سختی گیرها از 2 تا 6 میلیمتر متغیر است که با توجه به فشار کاری و ظرفیت انتخاب میشود. در ادامه جدول مشخصات فنی سختی گیرهای فلزی تولیدی در شرکت ناب ملل آورده شده است.

مدل	ظرفیت (کیلوگرین)	دبی (مترمکعب بر ساعت)	مقدار رزین (لیتر)	مخزن نمک (لیتر)	قطر لوله ورودی (متر)	ضخامت بدنه (میلیمتر)	ابعاد مخزن (سانتیمتر)	حداقل فشار کاری (بار)	حداکثر فشار  -کاری (بار)
NWS.1	30	1.5	25	100	¾	3	25*100	1.5	5
NWS.2	60	2.5	50	100	¾	3	30*120	1.5	5
NWS.3	90	3	85	100	1	3	35*150	1.5	5
NWS.4	120	3.5	112	140	1	4	40*150	1.5	5
NWS.5	150	4	140	140	1	4	45*150	1.5	5
NWS.6	180	4.5	170	150	1	4	50*150	1.5	5
NWS.7	200	5.5	189	200	1	4	52*150	1.5	5
NWS.8	250	7	236	230	1	5-Apr	60*150	1.5	5
NWS.9	300	9	283	300	1 ¼	5-Apr	60*180	1.5	5
NWS.10	400	12	377	400	1 ¼	5-Apr	75*150	1.5	5
NWS.11	500	15	472	500	1 ½	5-Apr	75*180	1.5	5
NWS.12	600	20	566	500	1 ½	6-May	90*150	1.5	5
NWS.13	750	25	706	1000	2	6-May	90*200	1.5	5
NWS.14	800	28	755	1000	2	6-May	90*200	1.5	5
NWS.15	1000	33	943	1000	2 ½	8-Jun	100*200	1.5	5
NWS.16	1500	35	1416	1500	2 ½	8-Jun	110*250	1.5	5
NWS.17	2000	55	1887	2000	3	8-Jun	120*300	1.5	5
NWS.18	2500	75	2358	2500	4	8-Jun	130*300	1.5	5
NWS.19	2800	80	2641	3000	4	8-Jun	140*300	1.5	5
NWS.20	3200	90	3018	3500	4	8-Jun	150*300	1.5	5
NWS.21	4000	100	3775	4000	4	8	170*300	1.5	5

سختی گیر فایبرگلاس

یه دستگاهی که جنس بدنه آن از فایبرگلاس ساخته شده باشد سختی گیر فایبرگلاس گفته می‌شود. سرعت تولید، دوام بالا و خورده نشدن باعث جا افتادن این مدل در بین کارفرمایان شده است و در ساخت آنها از استانداردهای ASME ، CE ، NSF و Tuv استفاده میشود.

بدلیل شکننده بودن مخازن اف آر پی و عدم وجود تولید کننده در ایران و واردات آنها از چین توسط شرکت پارس آپادانا امکان تولید این سختی گیرها بیشتر از 1600 کیلوگرین در ایران و 2.000.000 گرین در خارج از ایران وجود ندارد.

تقریبا تمامی سختی گیرهای فایبرگلاس از شیر اتوماتیک بهره میبرند تا خیال کاربر را از بابت حضور مداوم پای دستگاه راحت نمایند. در ادامه جدول مشخصات فنی سختی گیرهای فایبرگلاس گروه صنعتی ناب ملل آورده شده است.

مدل سختی گیر فایبرگلاس	ظرفیت (کیلوگرین)	سایز مخزن FRP	ابعاد مخزن		حجم مخزن FRP (لیتر)	سایز شیر (اینچ)	مقدار رزین (لیتر)	حجم مخزن نمک (لیتر)
		(اینچ)	ارتفاع	قطر
NFWS.1	15	Jul-35	88	17	19	¾	12.5	20
NFWS.2	30	Aug-44	112	20.5	31.3	¾	25	60
NFWS.3	60	Oct-54	137	25.5	61	¾	50	60
NFWS.4	90	Dec-52	132	30.5	85	¾	75	60
NFWS.5	120	14-65	165	35.5	148	¾	100	100
NFWS.6	150	16-65	165	46	189	1	125	100
NFWS.7	180	16-65	165	46	189	1	150	100
NFWS.8	210	18-65	165	45.7	257	1	175	200
NFWS.9	240	21-62	157.5	53	330	1	200	200
NFWS.10	300	61-62	157.5	53	330	1	250	300
NFWS.11	360	64-72	183	61	494	1	300	300
NFWS.12	450	24-72	183	61	494	2	375	500
NFWS.13	510	30-72	183	76.2	640	2	425	500
NFWS.14	600	30-72	183	76.2	640	2	500	500
NFWS.15	720	36-72	183	91.5	800	2	600	500
NFWS.16	810	36-72	183	91.5	800	2	675	1000
NFWS.17	900	40-72	183	100	1220	2	750	1000
NFWS.18	1100	42-72	183	107	1530	2	925	1000
NFWS.19	1500	48-72	183	122	1950	2	1250	1000
NFWS.20	2000	58-72	183	147	2750	3	1675	2000

سختی گیر دوبلکس

در شرایطی که نیاز است سیستم تصفیه آب بمنظور حذف کلسیم و منیزیم به صورت پیوسته کار کند، می بایست از سختی گیر دوبلکس استفاده شود. این مدل دارای دو مخزن، دو شیر کنترلی، یک تانک نمک، شاسی بسیار قوی و… می باشد که با لوله کشی خاصی بهم متصل شده اند.

نحوه عملکرد این مدل دستگاه رسوبگیر اینگونه است که در فواصل زمانی که یک دستگاه وارد مرحله بکواش می شود، سختی گیر دوم وارد مدار میشود و نسبت به انجام عملیات تصفیه اقدام می نماید. در کارخانه های تولید آب میوه و نوشیدنی ها از این مدل استفاده می شود که در واحد زمان آب زیادی قرار است تصفیه و در اختیار واحد تولید قرار گیرد.

سختی گیر الکترومغناطیسی

این دستگاه دور لوله آب قرار گرفته و به جریان برق متصل میشود و با ایجاد میدان مغناطیسی دور لوله یونهای آب را باردار میکند و یونهای باردار شده تا 10 متر پس از محل قرار گیری دستگاه رسوب گذاری نمی‌کنند و پس از 10 متر با از دست دادن بار مغناطیسی خود شروع به رسوب گذاری در سیستم گرمایش یا سرمایش میکنند و عملا کارکرد سیستم را مختل میکند.

این مدل از آهنربا برای تغییر خواص آب سخت استفاده می‌کند و باعث می‌شود کمتر ذخایر معدنی روی سطوح باقی بماند و باعث تجمع در صافی انتهای لوله‌ها شود.

قیمت سختی گیر

بر اساس پارامترهای مختلفی از جمله حجم، جنس بدنه، نوع شیر و… مشخص میشود که در ادامه به تشریح آنها پرداخته ایم.

1. جنس بدنه، فشار کاری، ضخامت بدنه و جنس رزین در قیمت نهایی تاثیر بسزایی دارند. قیمت سختی گیر فلزی از نمونه فایبرگلاس ارزان تر است.
2. دستگاهی که در فشار کاری 6 بار کار میکند نسبت به سیستمی که در فشار 4 بار کار میکند بدلیل اینکه می بایست به لحاظ قدرت بدنه دارای جوشهای محکم تری باشد قیمت بیشتری خواهد داشت.
3. قیمت سختی گیر اتوماتیک از قیمت نیمه اتوماتیک یا سولو ولو با همان مشخصات فنی بالاتر است.
4. هر قدر ظرفیت دستگاه بالاتر رود بدلیل استفاده از رزین بیشتر و مخزن حجیم تر، قیمت بالاتر خواهد رفت.
5. کیفیت رزین مورد استفاده تاثیر بسزایی در قیمت دارد. قیمت سختی گیر حاوی رزین پرولایت بیشتر از آکوالایت و یا هیدرولایت است.

قیمت حدودی برخی از ظرفیت‌های سختی‌گیر در ادامه آورده می‌شود. این قیمت‌ها برای مدلهای فایبرگلاس می‌باشند. این قیمتها برای ابتدای سال 1403 بوده و در اقتصادی ترین حالت برآورد گردیده است لیکن تغییر در کیفیت رزین، نوع شیر و برند مخزن در حدود 40% قیمت را افزایش خواهد داد.

مدل سختی گیر فلزی	(کیلوگرین) ظرفیت	قیمت سختی گیرهای فلزی (ریال)	مدل سختی گیر فایبرگلاس	ظرفیت (کیلوگرین)	قیمت سختی گیر فایبرگلاس (ریال)
NWS.1	30	209.000.000	NFWS.1	15	43.000.000
NWS.2	60	242.000.000	NFWS.2	30	91.000.000
NWS.3	90	286.000.000	NFWS.3	60	142.000.000
NWS.4	120	330.000.000	NFWS.4	90	182.000.000
NWS.5	150	352.000.000	NFWS.5	120	235.000.000
NWS.6	180	385.000.000	NFWS.6	150	283.000.000
NWS.7	200	418.000.000	NFWS.7	180	330.000.000
NWS.8	250	506.000.000	NFWS.8	210	390.000.000
NWS.9	300	660.000.000	NFWS.9	240	464.000.000
NWS.10	400	726.000.000	NFWS.10	300	524.000.000
NWS.11	500	946.000.000	NFWS.11	360	750.000.000
NWS.12	600	1.100.000.000	NFWS.12	450	978.000.000
NWS.13	750	1.465.000.000	NFWS.13	510	1.020.000.000
NWS.14	800	1.485.000.000	NFWS.14	600	1.080.000.000
NWS.15	1000	1.870.000.000	NFWS.15	720	1.272.000.000
NWS.16	1500	3.080.000.000	NFWS.16	810	1.452.000.000
NWS.17	2000	3.960.000.000	NFWS.17	900	1.680.000.000
NWS.18	2500	استعلام کنید.	NFWS.18	1100	1.980.000.000
NWS.19	2800	استعلام کنید.	NFWS.19	1500	2.640.000.000
NWS.20	3200	استعلام کنید.	NFWS.20	2000	استعلام کنید.
NWS.21	4000	استعلام کنید.	ظرفیت بالاتر از 2 میلیون گرین در مدل فایبرگلاس موجود نیست.

نصب سختی گیر

یکی از مهمترین مسائل در نصب سختی گیر انتخاب محل مناسب می‌باشد. تجهیزات دستگاه ارسال شده توسط تولید کننده را بررسی می کنیم تا تمام اجزا در پکینگ لیست خریداری شده موجود باشد.

در ادامه ابتدا نازل پایینی را به لوله رایزر با چسب به طور محکم متصل می کنیم سپس لوله را درون مخزن فایبرگلاس قرار داده و قسمت اضافی که در بالا وجود دارد را برش می دهیم به طوری که از قسمت گلویی مخزن حداکثر 2 میلیمتر بالاتر و یا 5 میلیمتر پایین تر نباشد.

عملیات نصب و راه اندازی سختی گیرهای رزینی آب باید توسط تکنسین های مجرب انجام شود. مراحل اصلی نصب سختی گیر به شرح زیر است:

1. لوله آب ورودی و خروجی دستگاه را به سیستم وصل کنید.
2. دریچه منهول و سپس دریچه دست رو یا فلنج را محکم ببندید.
3. تانک نمک (حاوی محلول آب و نمک با غلظت مناسب) را زیر لوله آب نمک دستگاه قرار دهید.
4. همه شیرها را بسته و شیر هواگیری دستگاه را باز کنید.
5. دسته شیر سولو را در وضعیت (Run) قرار دهید.
6. شیر ورودی به سختی گیر را باز کنید در این حالت دستگاه به تدریج پر از آب می‌گردد.
7. به محض خروج آب از لوله هواگیری شیر هواگیری را ببندید.
8. شیر خروجی را باز کنید به این ترتیب دستگاه آماده بهره برداری و تصفیه آب است.

در حین بهره برداری از دستگاه سختی گیر، اطمینان حاصل کنید که فشار نسبی داخل مخزن بین (1.7 تا 2.5 بار) باشد. اگر فشار داخل مخزن کمتر از (1.7 بار) باشد، در آب بندی شیر سولو و مکش آب نمک اختلال ایجاد خواهد شد. همچنین در فشارهای بالا ممکن است قطعات شیر سولو صدمه ببیند. در هر حال بهره برداری از شیر سولو در فشارهای بالاتر از (2.5 بار) به هیچ وجه توصیه نمی‌گردد.

توجه داشته باشید در هنگام ریختن رزین در داخل مخزن مواد زاید و اضافی وارد مخزن نشود. نکاتی که در انتخاب محل نصب سختی گیر مهم می‌باشد:

• دستگاه در نزدیکی کفشور یا خروجی فاضلاب قرار گیرد برای تخلیه سریع آب
• محل قرارگیری فضای کافی برای نصب و نگهداری توسط تنکسین فنی را داشته باشد.
• دستگاه به دور از تجهیزات گرمایشی نصب شود.
• دستگاه نباید در معرض تابش نور آفتاب و بارش باران قرار گیرد و اصولا در فضای سربسته باید نصب شود.
• دمای محیطی که مخزن در آن محیط نصب میشود حداقل باید 5 و حداکثر 50 درجه سانتیگراد باشد.
• دستگاه نباید در محیطهای اسیدی و قلیایی نصب شود.

بکواش سختی گیر

در حالت بک واش، جهت جریان آب معکوس شده و آب در داخل سختی گیر از پایین به بالا حرکت می کند. این کار موجب انبساط بستر رزین و شناور شدن دانه های رزین شده و آماده سازی بهتر آنها برای احیا توسط محلول آب و نمک می شود.

مدت زمان بک واش معمولاً 10 دقیقه و با دبی بین 12 تا 30 مترمکعب بر ساعت بوده و حجم مخزن رزین می بایست به گونه ای باشد که بستر رزین بتواند به میزان 50 درصد انبساط داشته باشد. نهایتاً زمانی بک واش به انتها میرسد که آب خروجی حاصل از بک واش، کاملاً تمیز و شفاف شده باشد.

مراحل پس شویی دستگاه سختی گیر رزینی عبارتند از:

• ابتدا شیر ورودی، شیر خروجی، شیر تخلیه و شیر آب نمک را ببندید.
• سپس دسته شیر سختی گیر را در وضعیت بازیابی قرار دهید.
• شیر تخلیه و شیر آب نمک را باز کنید تا محلول آب و نمک وارد سیستم شود اگر درپوش برنجی روی نازل نمک را که به همین منظور در پشت شیر و در کنار لوله تخلیه تعبیه شده است، باز کنید. به کمک پیچ گوشتی مناسبی می‌توانید میزان مکش را تنظیم نمایید.
• پس از گذشت مدت لازم مرحله بعدی یعنی شستشوی رزین با آب را انجام دهید.

غلطت محلول آب و نمک می بایست در محدوده 10% و با دبی 1 – 0.5 گالن بر دقیقه به ازای هر فوت مکعب رزین باشد. مدت زمان انجام عملیات مکش آب و نمک حدوداً 25 دقیقه به طول می انجامد. میزان نمک مورد استفاده برای احیای رزین 90 گرم به ازای هر لیتر رزین می باشد.