کلرزن

در دنیای امروز که تامین آب سالم و بهداشتی از مهم‌ترین نیازهای جوامع محسوب می‌شود، استفاده از تجهیزات پیشرفته برای ضد عفونی و گندزدایی آب به یک ضرورت تبدیل شده است. یکی از مؤثرترین و پرکاربردترین دستگاه‌ها در این حوزه، دستگاه کلرزن است.

کلریناتور با دقت بالا و عملکردی مطمئن، امکان تزریق کنترل شده کلر را به آب فراهم می‌سازد و نقش کلیدی در حفظ سلامت عمومی، کاهش بیماری‌های ناشی از آلودگی آب و ارتقاء کیفیت آب آشامیدنی، صنعتی و استخرها ایفا می‌کند.

کلرزن چیست؟

دستگاه کلرزن یا کلریناتور یکی از تجهیزات تخصصی در حوزه گندزدایی و ضد عفونی آب و فاضلاب است که وظیفه اصلی آن، تزریق کنترل شده گاز یا محلول کلر به جریان آب در فرآیندهای تصفیه می‌باشد. این دستگاه با استفاده از مکانیزم‌های مختلف از جمله پمپ‌های تزریق یا سیستم‌های ونتوری میزان مشخصی از کلر را بر اساس دبی و نیاز تصفیه به آب اضافه می‌کند.

کلرزن‌ها در انواع مایع، گازی و پودری تولید می‌شوند که هر کدام بسته به نوع کلر مصرفی و شرایط عملیاتی طراحی و مورد استفاده قرار می‌گیرند. سیستم کنترلی این دستگاه‌ها نیز می‌تواند به‌صورت دستی یا اتوماتیک تنظیم شود تا دوز کلر به‌صورت دقیق و یکنواخت وارد سیستم گردد.

کاربردهای کلرزن

در زیر خلاصه‌ای از دقیق‌ترین کاربردهای این مخازن ارائه شده است:

1. کاربردهای پکیج تزریق کلر در تصفیه و ضد عفونی آب
   • آب آشامیدنی شهری و روستایی (حذف باکتری‌ها و ویروس‌های بیماری‌زا)
   • سیستم‌های آبرسانی چاه‌ها و قنوات (جلوگیری از رشد جلبک و باکتری)
   • استفاده از کلرزن بمنظور ضد عفونی آب قبل از توزیع در مخازن ذخیره آب شهری
   • آب‌های بطری شده و معدنی (استریل کردن آب قبل از بسته‌بندی)
   • آبسردکن‌های عمومی (جلوگیری از انتقال بیماری‌ها)
2. موارد استفاده کلرزن در استخرهای شنا و مراکز آبی
   • استخرهای سرپوشیده و روباز (کنترل آلودگی میکروبی)
   • جکوزی‌ها و حوضچه‌های آب گرم (جلوگیری از شیوع بیماری‌های پوستی)
   • استفاده از کلرزن بمنظور حفظ کیفیت آب در حجم بالا در پارک‌های آبی و تفریحی
   • سیستم‌های گردش آب استخرها (ضد عفونی مداوم آب در گردش)
3. کاربردهای کلریناتور در صنایع غذایی و آشامیدنی
   • ضد عفونی آب مورد استفاده در خطوط تولید نوشیدنی‌ها
   • ضد عفونی محصولات در کارخانه‌های کنسرو و کمپوت
   • ضد عفونی خطوط تولید صنایع لبنی و شیر پاستوریزه با استفاده از کلرزن
   • کشتارگاه‌های صنعتی (شستشوی لاشه و تجهیزات)
   • سردخانه‌های مواد غذایی (کنترل رشد میکروارگانیسم‌ها)
4. موارد استفاده کلرزن در مراکز درمانی و بهداشتی
   • بیمارستان‌ها و کلینیک‌ها (ضد عفونی سطوح و تجهیزات)
   • آزمایشگاه‌های پزشکی (استریل‌کردن محیط کار)
   • استفاده از کلرزن بمنظور تصفیه آب مورد استفاده در مراکز دیالیز
   • دندانپزشکی‌ها (ضد عفونی آب یونیت‌های دندانپزشکی)
   • اتاق‌های عمل و بخش‌های بیمارستانی (کنترل عفونت)
5. کاربردهای کلرزن در صنایع و کارخانجات
   • صنایع پتروشیمی (ضد عفونی آب خنک‌کننده)
   • نیروگاه‌های حرارتی (جلوگیری از رشد بیوفیلم در سیستم‌ها)
   • استفاده از کلرزن جهت کنترل آلودگی در فرآیند تولید صنایع کاغذ و سلولز
   • صنایع نساجی و رنگرزی (ضد عفونی آب مورد استفاده در رنگرزی)
   • صنایع فلزی و گالوانیزه (تصفیه پساب صنعتی)
6. موارد استفاده پکیج تزریق کلر در دامپروری و طیور
   • مرغداری‌های صنعتی (ضد عفونی آب مصرفی طیور)
   • استفاده از کلرزن جهت پیشگیری از بیماری‌های دامی گاوداری‌ها و گوسفندداری‌ها
   • استخرهای پرورش ماهی (کنترل کیفیت آب پرورش)
   • سالن‌های جوجه‌کشی (جلوگیری از آلودگی جوجه‌ها)
   • کارخانه‌های خوراک دام (ضد عفونی مواد اولیه)
7. کاربردهای کلرزن در تصفیه فاضلاب
   • تصفیه‌خانه‌های شهری (گندزدایی نهایی پساب پکیج تصفیه فاضلاب)
   • فاضلاب‌های صنعتی (کاهش بار آلودگی میکروبی)
   • پساب‌های کشاورزی (جلوگیری از آلودگی منابع آب)
   • سیستم‌های بازیافت آب (ضد عفونی آب بازیافتی)
   • فاضلاب بیمارستانی (خنثی‌سازی عوامل بیماری‌زا)
8. موارد استفاده سیستم تزریق کلر در مصارف خانگی و عمومی
   • کاربرد دستگاه کلرزن در جلوگیری از رشد باکتری در منبع آب منازل
   • سیستم‌های آبیاری فضای سبز (پیشگیری از آلودگی خاک)
   • هتل‌ها و مراکز اقامتی (تأمین آب بهداشتی)
   • سالن‌های ورزشی (ضد عفونی سرویس‌های بهداشتی)
   • مدارس و دانشگاه‌ها (تأمین آب آشامیدنی سالم)
9. کاربردهای خاص و اضطراری دستگاه کلرزن
   • سیل و بلایای طبیعی (ضد عفونی سریع آب آشامیدنی)
   • اردوگاه‌های پناهندگان (پیشگیری از شیوع بیماری‌ها)
   • سیستم‌های صحرایی و نظامی (تأمین آب سالم در شرایط بحران)
   • کشتی‌ها و سکوهای دریایی (تصفیه آب شیرین کن‌های صنعتی)
   • چادرهای پزشکی سیار (ضد عفونی تجهیزات و آب مصرفی)

مزایای دستگاه کلرزن

• از بین بردن 99.9% باکتری‌ها، ویروس‌ها و میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا
• هزینه سرمایه گذاری اولیه و عملیاتی پایین نسبت به سایر روش‌های ضد عفونی
• نصب و راه‌اندازی آسان و نیاز به نگهداری و تعمیرات کم دستگاه کلرزن
• زمان تماس کوتاه برای اثرگذاری
• ایجاد باقیمانده کلر که اثر محافظتی طولانی‌مدت دارد از آلودگی ثانویه جلوگیری می کند.
• امکان کنترل دقیق دوز تزریق دستگاه کلرزن با سیستم‌های اتوماسیون
• کارایی مناسب در pH های متفاوت و دماهای مختلف آب
• مقاومت در برابر نوسانات جریان آب
• خطرات کمتر کلرزن نسبت به برخی گندزداهای جایگزین مطابق پروتکل‌های ایمنی شناخته شده
• مورد تأیید استانداردهای شناخته شده و سازمان‌های بهداشتی جهانی
• عدم تداخل با سایر مراحل تصفیه و قابلیت ترکیب با سایر روش‌های گندزدایی
• امکان مانیتورینگ ساده باقیمانده کلر
• تست سریع و کم هزینه کیفیت عملکرد
• دوام بالای تجهیزات و مقاومت در برابر خوردگی دستگاه کلرزن
• تنوع در انتخاب نوع کلر مورد استفاده و در دسترس بودن
• حذف ترکیبات بودار، بهبود کیفیت حسی و شفافیت آب
• حذف ذرات کلوئیدی و ممانعت از تشکیل بیوفیلم توسط کلرزن
• کنترل رشد جلبک‌ها
• کمک کلرزن به حذف آهن و منگنز
• جلوگیری از آلودگی ثانویه در مسیر انتقال
• محافظت تا نقطه مصرف
• پیشگیری از شیوع بیماری‌های آب‌زی و افزایش سطح بهداشت عمومی
• 

اجزای پکیج تزریق کلر

دستگاه کلرزن از چند قسمت اصلی تشکیل شده است:

• مخزن نگهداری کلر: این قسمت محلی است که کلر در آن ذخیره می شود. مخزن نگهداری کلر معمولا یک بشکه فلزی است که دارای شیرهای ایمنی و تنظیم کننده فشار است. مخزن کلر مایع یا خشک می تواند یک مخزن پلی اتیلن باشد که دارای درپوش محکم است. مخزن ذخیره کلر، یک مخزن فاقد فشار است که مخلوطی از کلر مایع و آب تصفیه شده را در خود نگه می دارد. در برخی موارد از کلر مایع مستقیم استفاده می شود. پس از نصب سیستم کلرزن، یکی از کارشناسان آب مخلوط مناسب مخزن شما را تهیه می کند.
• پمپ تزریق کلر: دوزینگ پمپ، پمپی است که فشار بالا و جریان کم ایجاد می کند. بسته به مدل، برخی از این پمپ ها تا 1/4 اونس در دقیقه تزریق دارند. این قسمت دستگاهی است که کلر را از مخزن به خط آب یا فاضلاب منتقل می کند. پمپ تزریق دستگاه کلرزن می تواند از نوع الکترومغناطیسی، دیافراگمی، پیستونی یا سانتریفیوژ باشد. پمپ تزریق کلر باید دارای تنظیم کننده دبی و فشار باشد تا مقدار مناسب کلر را به آب یا فاضلاب برساند.
• سیستم فیلتراسیون: این قسمت دستگاهی است که آب یا فاضلاب را از ذرات معلق و مواد آلی پاک می کند. سیستم فیلتراسیون می تواند از نوع فیلتر شنی، فیلتر کربنی و… باشد. سیستم فیلتراسیون باعث می شود که کلر با مواد آلی وارد واکنش نشود و مواد مضر تولید نکند.
• سیستم کنترل و اندازه گیری: این قسمت دستگاهی است که مقدار کلر وارد شده و باقیمانده در آب یا فاضلاب را اندازه گیری و کنترل می کند. سیستم کنترل و اندازه گیری کلرزن می تواند از نوع دستی، نیمه اتوماتیک یا اتوماتیک باشد. سیستم کنترل و اندازه گیری با استفاده از سنسورها، آنالایزرها، رگولاتورها و کنترلرها مقدار کلر را تنظیم می کند تا به حد مطلوب برسد.
• منبع آب: مخزنی که آب چاه در آنجا ذخیره می گردد.
• پمپ چاه: این قطعه جریان آب و فشار سیستم لوله کشی را تأمین می کند.
• نمونه بند: یک شیلنگ یا دریچه دیگری که برای آزمایش کیفیت آب نصب شده است. برای آزمایش آب تصفیه نشده در این نقطه، داشتن یک نمونه بند قبل از هرگونه تجهیزات تصفیه آب منجمله کلرزن بسیار مهم است.
• انژکتور و اتصالات انژکتور: این قسمت دستگاهی است که کلر را به صورت گازی یا محلولی به آب یا فاضلاب تزریق می کند. انژکتور کلر می تواند از نوع ونتوری، دوزینگ پمپ، دیفیوزر یا نازل باشد. انژکتور کلر باید دارای تنظیم کننده غلظت و میزان تماس کلر با آب یا فاضلاب باشد تا عملکرد مطلوب را داشته باشد. این تجهیزات یک اتصالات ویژه هستند که برای جلوگیری از جریان آب درون لوله‌های تحت فشار به درون کلریناتور یا مخزن محلول طراحی شده است.
• مخزن نگهدارنده یا مخزن تماس: این مخزن به گونه ای طراحی شده است که زمان تماس کافی، معمولاً حدود 20 دقیقه را برای کلر به منظور مناسب ارائه می دهد. اگر می خواهید کلرزن شما قادر به جریان مداوم 5gpm باشد، به یک مخزن نگهدارنده 120 گالنی احتیاج دارید. در هیچ موردی نباید یک سیستم کلرزنی بدون مخزن نگهدارنده نصب شود.
• مخزن تحت فشار: این مخزن از هوای فشرده در یک محفظه مهر و موم شده استفاده می کند تا به عنوان یک بافر عمل کند و فشار ایجاد شده توسط پمپ چاه را ذخیره کند. هنگامی که این مخزن پر می شود باید حدود 30% آب و 70% هوای فشرده داشته باشد.
  هنگام نزدیک شدن به حالت خالی مخزن تحت فشار کلرزن باید فقط 2-3% آب و 97-98% هوا داشته باشد. در فشار 30 پوند بر اینچ مربع پمپ چاه باید روشن شود و شروع به خدمت رسانی به نیازهای خانه و همچنین پر کردن مخزن فشار با آب کند. پمپ چاه به کار خود ادامه می دهد تا فشار به 50 پوند بر اینچ مربع برسد. کارشناسان ما ترجیح می دهند مخزن تحت فشار را بعد از مخزن نگهدارنده نصب کنند تا جریان از محل اتصال انژکتور کلرزن در طول عملکرد عادی سیستم عبور کند.
• سوئیچ فشار: بر اساس فشاری که احساس می شود، این سوئیچ پمپ چاه را روشن/خاموش می کند. اکثر سیستم های آب کلرینه همچنین از کلید فشار برای روشن/خاموش کردن پمپ تغذیه شیمیایی در همان زمان روشن/خاموش شدن پمپ چاه استفاده می کنند.
• شیلنگ نمونه برداری: یک شیلنگ در سیستم کلرزنی موجود است که برای آزمایش کیفیت آب نصب شده است. مهم است که قبل از فیلتر ضد کلر یک دریچه نمونه برداری داشته باشید. آب در این نقطه باید حاوی کلر آزاد باشد، در غیر این صورت، ممکن است تنظیماتی در سیستم کلر مورد نیاز باشد.
• فیلتر ضد کلر: این فیلتر کلر اضافی را از منبع آب و همچنین انواع زیادی از مواد آلی را حذف می کند. اگر آهن یا منگنز در آب چاه وجود داشته باشد، نصب فیلتر ضد کلر بسیار مهم است.
• خروجی آب: آبی که از این نقطه خارج می شود آماده تصفیه بیشتر توسط سختی گیر یا دستگاه دیگر و یا توزیع در سیستم لوله کشی است.

محاسبه ظرفیت کلرزن

در محاسبه ظرفیت کلرزن، هدف اصلی تعیین مقدار محلول کلر موردنیاز برای تزریق به جریان آب بمنظور گندزدایی مؤثر است. این محاسبه بستگی به حجم آبی دارد که در واحد زمان از سیستم عبور می‌کند (معمولاً بر حسب لیتر در ساعت)، غلظت کلر مورد نیاز در آب (معمولاً بین 0.5 تا 1 میلی‌گرم در لیتر یا ppm)، نوع کلر مصرفی (مایع یا پودری) و درصد خلوص آن دارد.

رایج‌ترین ماده مورد استفاده برای کلرزنی، هیپوکلریت سدیم با غلظت 10 تا 15% است. برای محاسبه، ابتدا دبی آب اندازه‌گیری می‌شود. سپس با توجه به غلظت موردنیاز کلر در آب، میزان کلر فعال لازم در هر ساعت به‌دست می‌آید. حال اگر کلر بصورت مایع با درصد مشخصی از ماده فعال باشد، می‌توان با استفاده از یک رابطه ساده حجم محلول تزریقی را محاسبه کرد.

این رابطه به این صورت است که حجم کلر مایع لازم (بر حسب میلی‌لیتر در ساعت) برابر است با حاصلضرب دبی آب در غلظت کلر موردنیاز، تقسیم بر حاصلضرب درصد خلوص کلر در عدد 1000.

به عنوان مثال، اگر دبی آب برابر با 20.000 لیتر در ساعت، غلظت کلر موردنیاز 1 میلی‌گرم در لیتر و درصد خلوص کلر مایع 12% باشد، مقدار کلر مورد نیاز برابر با 20.000 ضرب در عدد 1 تقسیم بر (0.12 ضرب در 1000) خواهد بود که در نهایت مقدار 166.7 میلی‌لیتر در ساعت به‌دست می‌آید. این عدد ظرفیت واقعی کلرزن است و پمپی باید انتخاب شود که توانایی تزریق این حجم از محلول در هر ساعت را داشته باشد.

در صورت استفاده از کلر پودری، ابتدا باید محلول سازی انجام شود و پس از آن به همان روش، مقدار مورد نیاز از محلول آماده شده محاسبه و تزریق شود. در نهایت، دوزینگ پمپ باید علاوه بر ظرفیت مناسب، قابلیت تنظیم دقیق دبی و مقاومت در برابر خوردگی ناشی از کلر را نیز داشته باشد.

جدول دوز مصرفی کلر بمنظور ضد عفونی آبها و گندزدایی پسابها

دستورالعمل راه اندازی پکیج تزریق کلر

بر اساس محاسبات انجام شده فوق به منظور آماده سازی و تزریق کلر جهت گند زدایی پساب توسط کلرزن به شرح ذیل عمل می کنیم:

• مخزن آماده سازی کلر را به میزان 150 لیتر با آب پر کنید.
• حدود 1.5 کیلوگرم پودر هیپوکلریت کلسیم 65 درصد داخل مخزن بریزید.
• به مدت 10 تا 30 دقیقه هم زده شود تا زمانیکه کلر کاملا در آب حل شود.
• مقدار دبی تزریق دوزینگ پمپ کلرزن را روی درجه 64% در حالت روشن قرار دهید.
• زمان تقریبی تخلیه مخزن توسط دوزینگ پمپ، هر روز یکبار می باشد.
• هر روز دو تا سه مرتبه محلول کلر به مدت 5 تا 10 دقیقه هم زده شود.

همچنین لازم به ذکر است که این دستور العمل راه اندازی دستگاه کلرزن بر اساس شرایط کاری اپراتور و تصفیه خانه فاضلاب قابل تغییر می باشد.

عوامل اثربخش در فرآیند کلر زنی

برای گندزدایی بهتر آب یا هر ماده دیگر می بایست به برخی از عوامل تاثیرگذار در سیستم کلرزنی توجه نمود که در ادامه به عوامل موثر در بهبود عملکرد دستگاه کلرزنی اشاره می نماییم:

1. غلظت کلر: هرچقدر میزان کلر مورد استفاده بیشتر باشد میزان گندزدایی بالاتر است.
2. زمان تماس کلر و آب: در صورت کاهش زمان تماس کلر با آب میزان گندزدایی کمتر خواهد بود برای بهبود گندزدایی در صورت کاهش می بایست از میزان کلر بیشتری استفاده نمود.
3. میزان PH آب: با افزایش PH آب خاصیت گندزدایی کلر موجود در آب کاهش می یابد. بنابراین قبل از کلرزنی حتما باید نمونه آب موجود به آزمایشگاه فرستاده شود تا تحلیل و تجزیه شیمیایی دقیقی از یونهای و عناصر موجود در آب حاصل شود.
4. مقدار دمای آب: کاهش دمای آب، تاثیر گندزدایی را نیز کمتر می کند. در اینصورت باید غلظت کلر افزایش یابد.
5. میزان کدورت آب: افزایش مواد خارجی در آب، باعث کاهش تاثیر گندزدایی خواهد شد.

قیمت کلرزن

قیمت دستگاه کلرزن تحت تأثیر چندین پارامتر مهم قرار می گیرد که هر یک می توانند بر هزینه نهایی تأثیر قابل توجهی داشته باشند. برخی از مهمترین این پارامترها عبارتند از:

1. تاثیر نوع دستگاه کلرزن بر قیمت
   • کلرزن گازی: به دلیل پیچیدگی های ایمنی و سیستم های کنترل دقیق، معمولاً هزینه بالاتری نسبت به انواع دیگر دارد.
   • کلرزن مایع (پمپی): قیمت آن بستگی به نوع پمپ و دوزینگ مورد استفاده دارد. بسته به ظرفیت تزریق و تجهیزات همراه، قیمت ها می توانند از حدود 19.000.000 تومان برای میکسر کلر 200 لیتری تا 100.000.000 تومان متغیر باشند.
   • کلرزن های خطی:
     • مدل های ساده تر مانند هایواتر مدل HW100 با قیمتی حدود 1.700.000 تومان در دسترس هستند.
     • مدل های پیشرفته تر مانند کلرزن خطی ایمکس مدل CL-02 با قیمتی حدود 4.500.000 تومان عرضه می شوند.
   • کلرزن های نمکی:
     • مدل هایی مانند کلرزن نمکی ایماکس مدل SSC-mini با قیمتی حدود 48.000.000 تومان موجود هستند.
     • مدل های با ظرفیت بالاتر مانند کلرزن نمکی استخر BSPOOL مدل EVO-BASIC-35 تا 120.000.000 تومان قیمت دارند.
   • کلرزن قرصی: هزینه پایین تری دارد و برای استخرها و مصارف کوچک تر مناسب است.
2. تاثیر ظرفیت و دبی بر قیمت
   • دستگاه های کلرزن با ظرفیت تزریق کلر بالاتر (مثلاً چند کیلوگرم در ساعت) قیمت بیشتری نسبت به نمونه های با ظرفیت پایین تر دارند. دبی آب تحت پوشش نیز عاملی تعیین کننده است.
3. تاثیر جنس و کیفیت قطعات بر قیمت
   • موادی که در ساخت بدنه و اجزای داخلی دستگاه به کار رفته اند، مانند PVC، پلی اتیلن، استیل ضد زنگ و …، بر قیمت تأثیر می گذارند. کلرزن های با قطعات مقاوم در برابر خوردگی و مواد شیمیایی معمولاً گران تر هستند.
4. تاثیر برند و کشور سازنده کلرزن بر قیمت
   • برندهای اروپایی و آمریکایی معمولاً هزینه بالاتری دارند، در حالی که نمونه های داخلی ممکن است مقرون به صرفه تر باشند.
5. تاثیر نوع سیستم کنترل و مانیتورینگ بر قیمت
   • کلرزن های دارای سیستم های خودکار کنترل میزان کلر، سنسورهای تشخیص کیفیت آب و قابلیت اتصال به سیستم های هوشمند هزینه بیشتری دارند.
6. تاثیر لوازم جانبی و تجهیزات مکمل مورد درخواست بر قیمت کلرزن
   • تجهیزاتی مانند سنسورهای pH و ORP، مخازن نگهداری کلر، شیرهای کنترل و دوزینگ پمپ های دقیق، قیمت نهایی را تحت تأثیر قرار می دهند.
7. تاثیر روش نصب و راه اندازی کلرزن بر قیمت
   • هزینه های نصب تخصصی، نیاز به تجهیزات جانبی و شرایط محل نصب نیز در تعیین قیمت کلی کلرزن مؤثر هستند.
8. تاثیر خدمات پس از فروش و گارانتی بر قیمت
   • دستگاه هایی که دارای گارانتی طولانی مدت و خدمات پشتیبانی قوی هستند معمولاً با قیمت بیشتری ارائه می شوند.
9. تاثیر منبع تغذیه و میزان مصرف انرژی بر قیمت کلرزن
   • کلرزن هایی که مصرف انرژی بهینه تری دارند و از تکنولوژی های کم مصرف بهره می برند، قیمت اولیه بالاتری خواهند داشت.

• 

انواع دستگاه کلرزن

دستگاه‌های کلرزن با توجه به نیاز پروژه، نوع منبع کلر، نحوه کنترل و محل نصب در سیستم لوله‌کشی به چند دسته مختلف تقسیم می‌شوند. این دسته‌بندی‌ها به انتخاب بهتر دستگاه متناسب با شرایط فنی و محیطی کمک می‌کنند:

بر اساس نوع ماده مصرفی در کلرزن

کلرزن مایع:
این مدل برای تزریق محلول هیپوکلریت سدیم یا همان آب ژاول استفاده می‌شود. کلرزن مایع از پرکاربردترین انواع دستگاه‌های کلرزنی است، چرا که محلول کلر مایع براحتی در دسترس است، ایمنی بالایی دارد و ذخیره‌سازی آن نسبتاً آسان‌تر است. در این سیستم معمولاً از دوزینگ پمپ استفاده می‌شود.

کلرزن گازی:
در این روش از گاز کلر بصورت مستقیم استفاده می‌شود. دستگاه‌های کلرزن گازی نیازمند تجهیزات دقیق‌تر و سیستم ایمنی قوی‌تری هستند، چرا که گاز کلر بسیار سمی، خورنده و انفجاری است. این مدل‌ها برای پروژه‌های بزرگ و تصفیه‌خانه‌های شهری یا صنعتی با دبی بالا به کار می‌روند.

کلرزن پودری:
این نوع دستگاه برای تزریق کلر به شکل پودری مانند پرکلرین (کلسیم هیپوکلریت) طراحی شده است. معمولاً ابتدا پودر کلر در آب حل شده و سپس محلول به جریان آب تزریق می‌گردد. این روش در مواقعی کاربرد دارد که دسترسی به کلر مایع یا گاز محدود است.

بر اساس مکانیزم تزریق کلرزن

کلرزن پمپی (دوزینگ پمپ):
این سیستم با استفاده از پمپ تزریق (دوزینگ پمپ) کلر را با دبی مشخص و قابل تنظیم به آب اضافه می‌کند. دقت بالا، قابلیت برنامه‌ریزی و امکان کنترل اتوماتیک از مزایای این نوع هستند. برای تزریق کلر مایع یا محلول پرکلرین ایده‌آل است.

کلرزن ونتوری:
در این روش، کلر با استفاده از مکش ناشی از اختلاف فشار ایجاد شده در یک نازل ونتوری وارد جریان آب می‌شود. این سیستم ساده، بدون نیاز به برق کار می‌کند و برای مواقعی که نیاز به سیستم ساده و مقاوم در برابر خرابی وجود دارد، گزینه مناسبی است.

کلرزن گازی با رگولاتور و انژکتور:
در این مدل، گاز کلر از کپسول با استفاده از رگولاتور فشار و انژکتور خاص به‌صورت کنترل‌شده وارد آب می‌شود. تجهیزات مورد استفاده در این روش دارای دقت و ایمنی بالا بوده و مناسب استفاده در تصفیه‌خانه‌های بزرگ است.

بر اساس نوع کنترل و عملکرد کلرزن

کلرزن دستی:
ساده‌ترین نوع کنترل که در آن اپراتور به‌صورت دستی دبی تزریق را تنظیم می‌کند. این مدل معمولاً در پروژه‌های کوچک یا مواقعی که دبی آب ثابت است کاربرد دارد.

کلرزن نیمه‌اتوماتیک:
در این سیستم، تنظیم اولیه تزریق به‌صورت دستی انجام می‌شود اما کنترل نسبی بر اساس جریان آب یا زمان به دستگاه داده می‌شود. این حالت بینابینی بوده و در شرایطی که نیاز به تنظیم دوره‌ای تزریق وجود دارد، قابل استفاده است.

کلرزن اتوماتیک (هوشمند):
پیشرفته‌ترین مدل‌ها دارای کنترلرهایی هستند که با استفاده از سنسورهای آنلاین، مانند کلرسنج باقی‌مانده یا فلومتر، میزان دقیق تزریق را به‌صورت لحظه‌ای تنظیم می‌کنند. این سیستم‌ها برای تصفیه‌خانه‌های بزرگ، آب آشامیدنی و پروژه‌هایی که نیاز به کلرزنی دقیق و پیوسته دارند، ایده‌آل هستند.

بر اساس محل نصب و نحوه عملکرد

کلرزن آنلاین (Online):
در این مدل، تزریق کلر به‌صورت مستقیم و در لحظه در مسیر اصلی آب انجام می‌شود. این روش برای سیستم‌هایی مناسب است که نیاز به کنترل پیوسته و دقیق دارند. کلرزن‌های آنلاین معمولاً همراه با سیستم‌های اتوماتیک و سنسورهای پایش کلر باقی‌مانده استفاده می‌شوند و دقت بسیار بالایی دارند.

کلرزن آفلاین (Offline):
این مدل در یک خط فرعی یا مخزن تزریق مجزا قرار می‌گیرد و سپس آب کلرینه شده به خط اصلی برگشت داده می‌شود. این روش در پروژه‌های ساده‌تر، با دبی متغیر یا نیاز پایین‌تر به کلرزنی استفاده می‌شود. هزینه پایین‌تر و انعطاف‌پذیری در شرایط مختلف از ویژگی‌های این مدل است.