اگر به دنبال مخزنی مقاوم، سبک و با دوام برای نگهداری مایعات مختلف هستید، مخزن فایبرگلاس یکی از بهترین گزینه هاست. این مخازن با تحمل شرایط سخت محیطی، مقاومت بالا در برابر خوردگی و طول عمر طولانی، انتخابی ایده آل برای صنایع مختلف از جمله کشاورزی، شیمیایی و تصفیه آب هستند. وزن کم، استحکام بالا و قابلیت سفارشی سازی از ویژگی هایی است که آن را از سایر مخازن متمایز می کند. در این صفحه با مشخصات، کاربردها و مزایای مخزن فایبرگلاس آشنا شوید و بهترین انتخاب را برای نیازهای خود داشته باشید.
مخزن فایبرگلاس چیست؟
مخزن فایبرگلاس یک سازه کامپوزیتی پیشرفته است که با استفاده از الیاف شیشه بافته شده و رزین های مهندسی ترموست مانند وینیل استر، اپوکسی و پلی استر ایزوفتالیک تولید می شود. این ترکیب موجب ایجاد مقاومت بی نظیر در برابر تنش های مکانیکی، خوردگی یونی، هیدرولیز، اکسیداسیون و تنش های حرارتی تا دماهای بالا می شود.
ساختار لایه ای این مخزن شامل لایه مقاوم در برابر سیال، لایه سازه ای و لایه بیرونی محافظ در برابر UV و محیط خورنده است که امکان ذخیره سازی آب اشامیدنی، مواد فود گرید و مایعاتی با pH بین 1 تا 14 را فراهم می کند. این مخازن مطابق با استانداردهای ASME RTP-1، ASTM D3299 و BS 4994 تولید شده و در برابر فشارهای هیدرواستاتیکی بالا و سیکل های حرارتی متناوب مقاوم هستند.
مخازن فایبرگلاس بر اساس روش تولید به چند دسته تقسیم میشوند:
- FRP: مخازن پلاستیکی تقویت‌شده با الیاف شیشه، مقاوم در برابر خوردگی و مواد شیمیایی.
- GRP: مشابه FRP، بیشتر در صنایع آب و فاضلاب کاربرد دارد.
- SMC: مخازن قالب‌گیری‌شده از ورق، مقاوم در برابر خوردگی و مناسب برای مونتاژ در محل.
- BMC: برای قطعات کوچک‌تر و خاص، کاربرد کمتری در مخازن دارد.
- پیچش الیاف: مقاوم در برابر فشار و ضربه، مناسب برای صنایع شیمیایی و نفت و گاز.
- لایه گذاری دستی: روش سنتی برای تولید مخازن کوچک‌تر، هزینه تولید کمتر.
نحوه ساخت مخزن فایبرگلاس پنلی، اینگونه است که پنلهای فایبرگلاس در کارخانه تولید و جهت نصب بصورت دمونتاژ، به محل نصب انتقال می‌یابند. پنلها بصورت تایلهای 1*1 یا 0.5*0.5 (گاهاَ حتی 2*2) متر تولید میگردند. بنابراین تا هر ظرفیتی که بخواهید، پنلها ادامه می‌یابند و مخزن فایبرگلاس نگهداری آب آشامیدنی را تشکیل میدهند. تولید مخزن آب شرب فایبرگلاس علیرغم هزینه بالاتر، بدلیل تحمل درجه حرارت بالاتر نسبت به پلی اتیلن، امروزه بسیار پرتقاضاست.
مزایای مخزن فایبرگلاس
- دقت ابعادی بالا در ساخت مخازن آب فایبرگلاس
- سهولت و سرعت بالاي نصب. (اجراي مخزن 3000 متر مکعب ذخیره مایعات در مدت زمان 30 روز)
- قیمت مناسب. (قیمت منبع آب فایبرگلاس در مقایسه با مخازن گالوانیزه و بتنی، مقرون به‌صرفه‌تر بوده و به‌طور متوسط 10-15% هزینه تمام‌شده پایینتری دارند)
- امکان باز کردن مخزن پنلی آب فایبرگلاس و انتقال به محل دیگر
- فرآیند بازنصب راحت
- قابلیت افزایش حجم مخزنهای فایبرگلاس.
- دوام و مقاومت بالاي شیمیایی. (عدم خوردگی بدنه و اتصالات پیچ و مهره‌ها و…)
- ایستادگی ضربه‌ای چشمگیر
- نصب مخزن آب پنلی فایبرگلاس برای مناطق صعب العبور.
- سازگار با تمامی فصول سال و نقاط جغرافیایی.
- دارای مجوز بهداشت از معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت
- زیبایی ظاهری و انطباق با رنگ محیط.
- وزن سبک
- یک سال گارانتی رسمی شرکتی و 5 سال خدمات پس از فروش (50 سال گارانتی فرسایش بر اساس استاندارد)
- طول عمر زیاد پانلهای تایرود.
- ضخامت یکسان پانل‌ها و عاري بودن از هر گونه تخلخل. (که باعث ضد جلبک بودن مخزن فایبرگلاس ذخیره آب میگردد)
- عدم عبور نور از پنلهای مخازن فایبرگلاس (مانع رشد خزه، جلبک و قارچ)
- هزینه‌های پایین تعمیر/نگهداری
- عدم‌نیاز به رنگ آمیزی خارجی
- سطوح صاف و صیقلی. (که هیچگونه جرمی را جذب نکرده و به‌سادگی تمیز میشوند)
- مقاومت بالا نسبت به آب دریا، اسید ها و بازهای قوی
- تحمل دمایی بالای 100 درجه سانتیگراد. (مناسب برای کشورهای خاورمیانه)
- غیر سمی برای محیط زیست
- شکل‌پذیری گسترده.
معایب مخازن فایبرگلاس
همچون هر محصولی، مخزن فایبرگلاس نیز دارای معایبی در تولید و بهره برداری است لیکن معایب مخازن فایبرگلاس،نه تنها باعث بازدارنگی خریداران از خرید آنها نشده است بلکه روز به روز به تقاضای آن در صنایع شیمیایی و بیمارستانها نیز افزوده می شود. با اینحال موارد زیر بصورت تیتروار بیان میشود:
- ضرورت به باز شدن کل پنلها بهنگام سوراخ شدن از زیر مخزن فایبرگلاس.
- امکان رشد ترک در محل‌هایی که پنلها با پیچ و مهره به هم مونتاژ شده‌اند.
- قیمت بسیار بالای مخزن فایبرگلاس نسبت به پلی اتیلن. (مخزن 10 مترمکعب فایبرگلس حدودا 4 برابر نمونه پلی‌اتیلن گرانتر است و البته 4 برابر ارزانتر از مدلهای استیل می‌باشد)
- عدم قابلیت استفاده از مخزن فایبرگلاس بصورت دفنی بدون سازه نگهبان.
کاربردهای مخازن فایبرگلاس
مخازن فایبرگلاس به دلیل مقاومت بالا در برابر خوردگی، سبکی، استحکام مکانیکی بالا و طول عمر طولانی، در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار می گیرند. در ادامه، کاربردهای دقیق و تخصصی این مخازن بر اساس نوع سیال و صنعت آورده شده است:
- صنایع شیمیایی و پتروشیمی
- ذخیره سازی اسیدها:
- اسید سولفوریک (تا غلظت 98%)
- اسید کلریدریک (تا 37%)
- اسید فسفریک (در صنایع کودسازی)
- اسید نیتریک (با لاینینگ مقاوم)
- ذخیره قلیاها و بازها:
- سدیم هیدروکسید (سود مایع)
- پتاسیم هیدروکسید
- آمونیاک مایع
- نگهداری حلال ها و مواد شیمیایی آلی:
- الکل ها (اتانول، متانول، ایزوپروپانول)
- استون، زایلین، تولوئن
- مونو اتیلن گلایکول (MEG) و دی اتیلن گلایکول (DEG)
- ذخیره مواد پتروشیمی و هیدروکربنی:
- گازوئیل و بنزین
- بیودیزل
- روغن های صنعتی و روانکارها
- ذخیره سازی اسیدها:
- صنعت آب و فاضلاب
- ذخیره آب شرب و صنعتی (با استانداردهای بهداشتی NSF و FDA)
- تصفیه و نگهداری فاضلاب صنعتی و شهری
- پساب های اسیدی و قلیایی
- آب های آلوده به فلزات سنگین
- لجن های تصفیه شده در سیستم های تصفیه بیولوژیکی
- حوضچه های انعقاد و لخته سازی در تصفیه خانه ها
- ذخیره سازی مواد شیمیایی مورد استفاده در تصفیه آب:
- هیپوکلریت سدیم (آب ژاول)
- پلی الکترولیت ها و کمک منعقدکننده ها
- سولفات آلومینیوم (آلوم) و کلرید فریک
- صنایع دارویی و غذایی
- ذخیره مواد اولیه در صنایع دارویی (مانند گلیسیرین و محلول های استریل)
- نگهداری محلول های دارویی و ضدعفونی کننده ها
- مخازن نگهداری مواد غذایی مایع:
- آبلیمو، سرکه و سایر اسیدهای خوراکی
- روغن های خوراکی
- ملاس و شربت قند در صنایع قند و شکر
- مخازن تولید و نگهداری نوشیدنی ها (آب معدنی، آبمیوه و نوشابه)
- صنایع نفت، گاز و نیروگاه ها
- ذخیره آب آتش نشانی در پالایشگاه ها و نیروگاه ها
- نگهداری سیالات هیدروکربنی سبک و سنگین
- ذخیره سازی مواد افزودنی به سوخت مانند اتانول و متانول
- مخازن تزریق مواد شیمیایی در چاه های نفتی
- ذخیره مواد ضد رسوب و ضد خوردگی در بویلرها و برج های خنک کننده
- صنایع معدنی و متالورژی
- ذخیره سازی محلول های لیچینگ در استخراج فلزات:
- اسید سولفوریک در استخراج مس و روی
- سیانید سدیم در فرآیند طلاکاری
- نگهداری محلول های اسیدی و قلیایی در تصفیه و فرآوری فلزات
- مخازن محلول سازی در واحدهای الکترولیز و گالوانیزاسیون
- ذخیره سازی محلول های لیچینگ در استخراج فلزات:
- صنایع کشاورزی و دامداری
- ذخیره آب کشاورزی و سیستم های آبیاری تحت فشار
- نگهداری محلول های کود مایع و سموم کشاورزی
- ذخیره سازی مکمل های خوراک دام و طیور
- مخازن ذخیره متان تولیدی از بیوگاز در واحدهای دامداری و پرورش طیور
- صنعت هوافضا و خودروسازی
- ذخیره سوخت های هوانوردی و مواد شیمیایی خاص
- نگهداری مواد اولیه در صنایع تولید کامپوزیت و رزین های صنعتی
- ذخیره مواد خنک کننده و سیالات هیدرولیکی در صنایع خودروسازی
- صنایع رنگ، رزین و چسب
- ذخیره سازی حلال های صنعتی مورد استفاده در رنگ سازی
- نگهداری پلیمرهای مایع و چسب های صنعتی
- مخازن ذخیره لاتکس و امولسیون های پلیمری
- پروژه های زیست محیطی و انرژی های نو
- ذخیره آب مقطر و آب فوق خالص در نیروگاه های خورشیدی و بادی
- مخازن ذخیره بیودیزل و اتانول در پروژه های سوخت سبز
- ذخیره گازهای فشرده شده مانند بیوگاز در تصفیه خانه های فاضلاب
اطلاعات فنی مخزن فایبرگلاس
جدول مشخصات فنی انواع مخزن فایبرگلاس پنلی (مخزن SMC) تولیدی گروه صنعتی ناب ملل، ذیلاَ ارائه شده است:
- متریال ساخت
- الیاف شیشه تقویت شده: پارچه بافته شده شیشه ای، حصیری (CSM)، یک جهته
- رزین های پلیمری: پلی استر ایزوفتالیک، وینیل استر، اپوکسی، فنولیک
- لایه های محافظ: لایه داخلی مقاوم در برابر خوردگی، لایه سازه ای، لایه بیرونی ضد اشعه فرابنفش
- امکان لاینینگ داخلی با: لاستیک های مقاوم، پلیمرهای مقاوم مانند PVDF و ECTFE
- ابعاد و ظرفیت ها
- ظرفیت: از 100 لیتر تا 1000 مترمکعب
- طول و عرض: وابسته به فضای در اختیار نامحدود
- در صورت طراحی بصورت استوانه ای: قطر مخزن از 0.5 تا 4 متر (بر اساس طراحی)
- ارتفاع: متناسب با ظرفیت و محل نصب (افقی یا عمودی)
- ضخامت لایه ها: بین 3 تا 30 میلی متر بر اساس فشار کاری و نوع سیال
- استانداردها و طراحی
- استانداردهای ساخت:
- استاندارد ASME RTP-1 برای مخازن تحت فشار
- استاندارد ASTM D3299 برای مخازن عمودی
- استاندارد BS 4994 برای مخازن ذخیره مواد شیمیایی
- استاندارد UBC 97 برای مقاومت در برابر زلزله
- تحمل فشار:
- فشار اتمسفری تا 10 بار (1000 کیلو پاسکال) برای مخازن تحت فشار
- امکان طراحی به صورت مخزن دوجداره و مقاوم در برابر نشت
- دمای کاری:
- از 40- تا 120+ درجه سانتی گراد (با توجه به نوع رزین و سیال ذخیره شده)
- مخازن مخصوص دمای بالا تا 180 درجه سانتی گراد با رزین وینیل استر
- استانداردهای ساخت:
- اتصالات و تجهیزات جانبی
- فلنج های ورودی و خروجی: پلی وینیل کلراید (UPVC)، پلی پروپیلن (PP)، فایبرگلاس (FRP)، استیل 316
- دریچه های بازدید: دریچه بازدید با قطر 400 تا 800 میلی متر
- سیستم همزن داخلی: قابلیت نصب همزن با کوپلینگ مقاوم
- پوشش ضد اشعه فرابنفش: لایه نهایی محافظ با عمر مفید بیش از 30 سال
- تجهیزات ایمنی: سیستم تهویه، شیر اطمینان، سنسور سطح، سنسور دما
قیمت مخزن فایبرگلاس
قیمت مخازن فایبرگلاس تحت تأثیر عوامل متعددی قرار می گیرد که به طور کلی به مواد اولیه، ابعاد و طراحی، فرآیند تولید و شرایط نصب و حمل و نقل مرتبط هستند. در زیر به طور مفصل به این پارامترها اشاره می شود:
- رزین های پلی استر ارزان تر هستند، اما رزین های وینیل استر و اپوکسی به دلیل مقاومت شیمیایی بالاتر، گران ترند.
- کیفیت و تراکم الیاف شیشه بر قیمت تأثیر مستقیم دارد.
- افزودنی هایی مانند مقاوم کننده های UV، ضد حریق ها و رنگ ها هزینه نهایی را افزایش می دهند.
- مخازن بزرگ تر به مواد اولیه بیشتر و زمان تولید طولانی تری نیاز دارند.
- هرچه ظرفیت مخزن بیشتر باشد، هزینه آن افزایش می یابد.
- مخازن استوانه ای ساده تر و ارزان تر هستند، در حالی که مخازن با اشکال پیچیده (مخروطی، مستطیلی و غیره) هزینه بیشتری دارند.
- تعداد لایه ها و ضخامت دیواره ها بر قیمت تأثیر می گذارند. مخازن با لایه های بیشتر و ضخامت بالاتر گران تر هستند.
- مخازنی که برای تحمل فشار طراحی می شوند، به دلیل نیاز به مواد و طراحی خاص، هزینه بالاتری دارند.
- روش های تولید مانند پیچش فیلامنتی یا قالب گیری دستی هزینه های متفاوتی دارند.
- استفاده از قالب های سفارشی یا تجهیزات پیشرفته هزینه تولید را افزایش می دهد.
- اگر نصب مخزن در محل های دورافتاده یا با دسترسی سخت باشد، هزینه نصب افزایش می یابد.
- مخازن بزرگ تر به تجهیزات حمل و نقل خاصی نیاز دارند که هزینه بر است.
- مخازنی که مطابق با استانداردهای بین المللی مانند ASTM، ASME یا ISO طراحی و تولید می شوند، هزینه بالاتری دارند.
- گواهی هایی مانند NSF/ANSI 61 برای مخازن آب آشامیدنی یا گواهی های ضد حریق، هزینه ها را افزایش می دهند.
- اگر مخزن نیاز به ویژگی های خاصی مانند دریچه های اضافی، پورت های نمونه برداری، لوله های ارتباطی یا عایق بندی حرارتی داشته باشد، قیمت افزایش می یابد.
- پوشش های خاص یا رنگ های مقاوم در برابر UV هزینه بر هستند.
- سفارش تعداد بیشتر مخازن معمولاً باعث کاهش هزینه واحد می شود (صرفه جویی در مقیاس).
- نوسانات قیمت رزین، الیاف شیشه و سایر مواد اولیه بر هزینه نهایی تأثیر می گذارد.
- هزینه نیروی کار در مناطق مختلف متفاوت است و بر قیمت نهایی تأثیر دارد.
- مخازن با گارانتی طولانی تر معمولاً گران تر هستند.
- خدمات نصب، آموزش و پشتیبانی فنی می توانند هزینه ها را افزایش دهند.
محاسبه ظرفیت مخازن فایبرگلاس
سرانه مصرف آب در هر یک از بخش‌های مختلف بهداشتی، صنعتی، تفریحی، مسکونی و تجاری متفاوت است. فلذا مهندسین مشاور به‌هنگام برآورد قیمت مخازن فایبرگلاس برای کاربریهای مختلف، باید ظرفیت مخازن موردنیاز (اعم از مخزن پلی اتیلن یا فایبرگلاس) را پیش‌بینی کنند. ذیلاَ آمار و ارقام آب مورد نیاز برای انسان و دام و طیور در شبانه‌روز را طی جداولی مجزا تبیین نموده‌ایم:
حجم مخزن ذخیره آب بهداشتی فایبرگلاس مورد نیاز در دامداری
| عنوان مکان | حجم آب موردنیاز برحسب لیتر |
|---|---|
| اسب، قاطر و گاو – هر راس در شبانه روز | 500-300 |
| شستشوی گاو – هر راس هر بار شستشو | 120-60 |
| گوسفند و بز – هر راس در شبانه روز | 900-500 |
| طیور (جوجه و مرغ) – هر راس در شبانه روز | 0.15-0.25 |
حجم مخزن ذخیره آب فایبرگلاس مورد نیاز در تاسیسات برودتی
| عنوان مکان | حجم آب موردنیاز برحسب لیتر |
|---|---|
| برج خنک کن سیستم تراکمی – هر تن برودتی در هر ساعت | 7-9 |
| برج خنک کن سیستم جذبی – هر تن برودتی در هر ساعت | 14-18 |
| ترمینال ها و فرودگاه‌ها – هر مسافر در شبانه روز | 10-15 |
حجم مخزن ذخیره آب فایبرگلاس مورد نیاز در ساختمان های درمانی
| عنوان مکان | حجم آب موردنیاز برحسب لیتر |
|---|---|
| بیمارستانهای عمومی و درمانگاه‌ها – هر تخت در شبانه روز | 500-300 |
| بیمارستانها و درمانگاه‌ها – هر بیمار سرپایی و کارمند در روز | 120-60 |
| بیمارستانهای خصوصی – هر تخت در شبانه روز | 900-500 |
حجم مخزن کامپوزیت مورد نیاز در مراکز تفریحی و ورزشی
| عنوان مکان | حجم آب موردنیاز برحسب لیتر |
|---|---|
| اردوگاه‌های توریستی – هر مسافر در شبانه روز | 100-200 |
| پارکهای تفریحی خارج از شهر – هر نفر در شبانه روز | 15-30 |
| پارکهای عمومی داخل شهر – هر نفر در شبانه روز | 10-15 |
| سینما و تئاتر – هر نفر هر سانس در روز | 6-4 |
| اتو سینماها – هر نفر هر سانس در روز | 15-10 |
| پلاژهای ساحلی – هر نفرهر بار استفاده در روز | 70-40 |
| زمینهای ورزشی با دوش و استخر – هر نفر هر بار استفاده در روز | 60-40 |
| زمینهای ورزشی و استخر – هر تماشاچی در روز | 2-1 |
| رستورانهای مراکز توریستی و تفریحی – هر نفر هر وعده غذا | 30-20 |
| مسافرخانه‌ها و هتل های معمولی با رستوران – هر مسافر در شبانه روز | 250-150 |
| هتل های لوکس با رستوران – هر مسافر در شبانه روز | 400-250 |
| هتل با رستوران – هر مسافر در شبانه روز | 200-150 |
| رستوران های لوکس – هر نفر هر وعده غذا | 60-40 |
| رستوران های معمولی – هر نفر هر وعده غذا | 40-30 |
حجم مخزن فایبرگلاس مورد نیاز در شبانه روز در آبیاری و شستشو
| عنوان مکان | حجم آب موردنیاز برحسب لیتر |
|---|---|
| باغچه منازل و پارکها با چمن کاری زیاد – هر متر مربع فضای سبز در روز | 7-10 |
| باغچه منازل و پارکها با چمن کاری متوسط – هر متر مربع فضای سبز در روز | 5-8 |
| باغچه منازل و پارکها با چمن کاری کم – هر متر مربع فضای سبز در روز | 3-6 |
| باغها هر متر مربع در روز 2-4 شستشوی خیابان و پیاده رو – هر متر مربع در روز | 1-15 |
حجم مخزن ذخیره آب کامپوزیت مورد نیاز در شبانه روز در مجتمع ها و ساختمانهای مسکونی
| عنوان مکان | حجم آب موردنیاز برحسب لیتر |
|---|---|
| مسکونی یک یا چند طبقه شهری – هر نفر در شبانه روز | 200-250 |
| آپارتمانها – هر نفر در شبانه روز | 150-200 |
| ساختمانهای مجردی – هر نفر در شبانه روز | 100-150 |
| پانسیون ها – هر نفر در شبانه روز | 120-180 |
| خانه‌های روستایی – هر نفر در شبانه روز | 80-100 |
حجم مخزن جی آر پی مورد نیاز در شبانه روز در ساختمانهای اداری و کارگری
| عنوان مکان | حجم آب موردنیاز برحسب لیتر |
|---|---|
| ساختمانهای اداری – هر کارمند در روز | 30-20 |
| کارخانجات با احتساب مصارف صنعتی عادی – هر کارگر هر 8 ساعت در شبانه روز | 130-60 |
| فروشگاه‌ها – هر کارمند در روز | 40-30 |
| آرایشگاه‌های مردانه – هر صندلی در روز | 250-150 |
| آرایشگاه‌های زنانه – هر صندلی در روز | 600-400 |
| کارواش – هر ماشین | 250-200 |
| رخت شوی خانه‌ها – هر کیلو لباس | 45-30 |
| رخت شوی خانه‌های سلف سرویس – هر مشتری هر بار شستشو | 150-100 |
| اردوگاه‌های موقت کارگری – هر کارگر در شبانه روز | 150-100 |
| رستورانهای واقع در مراکز اداری و کارگری – هر نفر هر وعده غذا | 30-20 |
حجم مخزن اف آر پی مورد نیاز در شبانه روز در ساختمانهای آموزشی
| عنوان مکان | حجم آب موردنیاز برحسب لیتر |
|---|---|
| مدارس و دانشگاه‌های بدون استادیوم ورزشی – هر محصل در روز | 40-30 |
| مدارس و دانشگاه‌های با استادیوم ورزشی – هر محصل در روز | 60-50 |
| مدارس و دانشگاه‌های شبانه روزی – هر محصل در شبانه روز | 300-250 |
| کارمندان مدارس و دانشگاه‌ها – هر کارمند در شبانه روز | 30-20 |
| رستورانهای واقع در مراکز آموزشی – هر نفر هر وعده غذا | 30-20 |
انواع مخزن فایبرگلاس
مخازن فایبرگلاس بر اساس روش تولید به چند دسته تقسیم می شوند که هرکدام ویژگی های خاص خود را دارند. در ادامه انواع روش های تولید مخزن فایبرگلاس را بررسی می کنیم:
- مخزن فایبرگلاس به روش FRP (پلاستیک تقویت شده با الیاف شیشه)
- ویژگی ها: این مخازن با استفاده از رزین های تقویت شده با الیاف شیشه ساخته می شوند.
- کاربردها: مناسب برای نگهداری آب، مواد شیمیایی، فاضلاب و صنایع نفت و گاز.
- مزایا: مقاومت بالا در برابر خوردگی، طول عمر زیاد و وزن سبک.
- مخزن فایبرگلاس به روش GRP (پلاستیک تقویت شده با الیاف شیشه)
- ویژگی ها: مشابه FRP، این مخازن هم از پلاستیک تقویت شده با الیاف شیشه ساخته می شوند، اما معمولاً در صنایع ساختمانی و آب و فاضلاب کاربرد بیشتری دارند.
- کاربردها: ذخیره آب شرب، سیالات شیمیایی و صنایع دارویی.
- مزایا: استحکام بالا، مقاومت در برابر اشعه UV و عدم زنگ زدگی.
- مخزن فایبرگلاس به روش SMC (ترکیب قالب گیری ورق)
- ویژگی ها: این مخازن از ورق های قالب گیری شده تولید می شوند که شامل ترکیبی از رزین، تقویت کننده های شیشه و فیلرهای معدنی هستند.
- کاربردها: بیشتر در صنایع تصفیه آب، مخازن ذخیره آب شهری و روستایی.
- مزایا: سطح صاف داخلی و خارجی، مقاومت در برابر خوردگی و امکان مونتاژ در محل.
- مخزن فایبرگلاس به روش BMC (ترکیب قالب گیری فله ای)
- ویژگی ها: این نوع مخزن از مواد قالب گیری شده به صورت فله ای ساخته می شود و بیشتر برای قطعات کوچک تر و با شکل های خاص مناسب است.
- کاربردها: کمتر در صنعت مخازن استفاده می شود، اما در تولید قطعات تقویت شده با فایبرگلاس کاربرد دارد.
- مخزن فایبرگلاس به روش پیچش الیاف
- ویژگی ها: در این روش، الیاف شیشه به صورت پیوسته و با زاویه های مشخص روی یک قالب پیچیده می شوند و سپس با رزین آغشته می شوند.
- کاربردها: صنایع شیمیایی، نفت و گاز، آب و فاضلاب.
- مزایا: استحکام مکانیکی بالا، مقاومت در برابر فشار و ضربه.
- مخزن فایبرگلاس به روش لایه گذاری دستی
- ویژگی ها: در این روش سنتی، الیاف شیشه به صورت دستی روی قالب قرار داده می شود و سپس با رزین اشباع می شود.
- کاربردها: مناسب برای تولید مخازن کوچک و متوسط.
- مزایا: هزینه پایین تر تولید، امکان ساخت در اشکال مختلف.
منبع آب فایبرگلاس روی سطح زمین
اینگونه مخزن فایبرگلاس بالای سطح زمین قرار میگیرند و در ابعاد استاندارد تا 8،600 گالن برای ذخیره انبوه مایع در خارج از تأسیسات تجاری یا در مناطقی با منبع آب محدود ساخته شده‌اند. تمامی ویژگیهای مخزن فایبرگلاس را برای این مدلها نیز میتوان صدق نمود. ضمن اینکه به‌خوبی:
- حلالها،
- مایعات خورنده‌ی تولید نفت،
- و مواد شیمیایی مربوط به خمیر و کاغذ
را نیز میتوان با توجه به استانداردهای زیست محیطی در آنها ذخیره‌سازی کرد.
حوضچه‌های فایبرگلاس
مدلهای مخزن فایبرگلاس فوقانی از یک سطح مسطح برای دسترسی آسان برخوردار بوده و بسیار سبک‌وزن هستند. علاوه‌بر نگهداری مایعات، آنها اغلب برای ذخیره فاضلاب و تشت زیرین برج خنک کننده و بدنه چربی گیر مناسب می‌باشند.
مخزن فایبرگلاس مدولار مکعبی
مخازن آب فایبرگلاس مدولار مکعبی از کامپوزیت‌های با فاز تقویت کننده از نوع الیاف شیشه و فاز ماتریس از نوع رزینهای پلی استر غیر اشباع و به روش مخزن ماژولار تولید میشوند. بدین ترتیب که ابتدا مواد اولیه به صورت ورقه‌هایی به شکل لواشک تولید میگردند. (به‌صورت رولهایی با عرض تقریبی یک متر)
ساختار مخازن فایبرگلاس مدولار، به این معنیست که پنلهای یک یا دو متر مربعی به عنوان اجزای اصلی مخزن ساخته میشوند. سپس این پنلها با در نظر گرفتن تمهیداتی جهت آب بندی به یکدیگر متصل خواهند شد. بنابراین نهایتا یک منبع آب فایبرگلاس، مثلا به حجم 1000 مترمکعب یا بیشتر را تشکیل میدهند.
ابتدا قالبی فولادی برای تهیه پنلهای مورد نیازساخته میشود؛ به‌صورت سمبه و ماتریس. سپس مواد اولیه به صورت الگوهای ورقه‌ای داخل قالبی با دمای تقریبی 150 درجه سانتیگراد قرار داده میشوند. نهایتاَ تحت فشار تقریبی 1000 تن درمدت زمان تقریبی 600 ثانیه، قطعه‌ای ورقه‌ای شکل با لبه‌های برآمده (جهت اتصال پنلها به یکدیگر) به ضخامت تقریبی 10 میلیمتر تولید میگردد. با مونتاژ این قطعات درکنار یکدیگر، میتوان مخزن فایبرگلاس آب شرب مسقف با ابعاد از نیم تا 20.000 متر مکعب تولید نمود.
مخزن فایبرگلاس استوانه ای
تولید مخزن فایبرگلاس استوانه ای بصورت یکپارچه و برای استفاده در سه حالت زیر، صورت می‌گیرد:
- تحمل فشار عملیاتی نهایتاَ 30BAR برای نگهداری سیالات گوناگون
- ساخت منبع آب استوانه ای فایبرگلاس دارای حد ظرفیتی مشخص است. ولی بر حسب تجربه برای ظرفیت 40-50 متر مکعب، کارکردی مطلوب دارند.
- ذخیره‌سازی سیالات با PH بین 2.5-13.
مخزن فایبرگلاس دفنی
انواع مخزن فایبرگلاس زیرزمینی، ساختاری سبک و بسیار بادوام دارد. (برای ذخیره سازی ایمن در اطراف خانه‌ها، مشاغل و تأسیسات صنعتی با تحمل فشار جانبی مناسب)
مخزن سپتیک فایبرگلاس
مخزن سپتیک فایبرگلاس برای ذخیره سپتیک بالای زمین مناسب است. برای مدلهای دفنی، معمولاَ اولویت با تانکرهای پلی اتیلنی خواهد بود. سپتیک تانک فایبرگلاس، بدلیل گرانتر بودن نسبت به پلی‌اتیلن، کمتر خریداری میشوند. اما برای فاضلابهای اسیدی و شدیداَ خورنده، عالی‌ترین گزینه‌ی ممکن بشمار می‌آیند.
منبع آب آتش نشانی فایبرگلاس
قابلیت نصب در فضاهای مسقف و بدون سقف، از مهمترین ویژگیهای مخزن نگهداری آب آتش نشانی از جنس فایبرگلاس فشرده محسوب میشود. زیرا این نوع منبع آب تولیدی شرکت ناب ملل، از یکسو دارای استانداردهای ISO و ملی ایران می‌باشد. و از سوی دیگر نور آفتاب را از خود گذر نداده و آب را بطور سالم نگاه می‌دارد. بسته به نیاز مراکز آتش نشانی، انواع مخزن فایبرگلاس را میتوان توسط فلنچ‌های از قبل سفارش داده‌شده، متصل نمود.
مخزن فایبرگلاس ذخیره اسید
یکی از مهمترین کاربردهای مخزن فایبرگلاس، نگهداری انواع اسید با دانسیته‌ها و دماهای مختلف می‌باشد. درصورتیکه دانسیته اسید بالا نباشد، یعنی از عدد 1.8 تجاوز ننماید؛ میتوان از مخازن پلی اتیلن استفاده نمود. همچنین چنانچه دمای اسید درون منبع از 60 درجه سانتیگراد تجاوز نکند، استفاده از مخزن پلی اتیلن دوجداره و یا سه تا پنج لایه رایج می‌باشد. اما چنانچه دمای پایدار اسید بالاتر از 60 درجه سانتیگراد باشد، حتما می‌بایست از مخزن اسید فایبرگلاس و پلی پروپیلن استفاده نمود.
فهرست مهمترین مایعات قابل ذخیره و نگهداری در مخزن فایبرگلس در زیر عنوان شده‌است:
- گازوئیل
- آب شرب
- سوخت موشک
- AV-Gas
- روغن موتور
- نفت سفید
- سوختهای دیزلی و سوختهای موتور مخلوط الکل و بنزین
- سیال اگزوز دیزل
- سوختهای اکسیژن‌شده و اتانول ترکیبی موتور
- ترکیبات متانول
- فاضلاب
مجموعاُ ذخیره هر ترکیبی از بنزین، اتانول و متانول در مخزن فایبرگلاس قابل انجام است.
مخزن نگهداری آب آشامیدنی فایبرگلاس
جهت فود گرید شدن مخزن فایبرگلاس، می‌بایست ژلکت بهداشتی در بدنه داخلی آنها تزریق شود. این تانکرها به‌لطف دارا بودن:
- استانداردهای بهداشتی فود گرید،
- عایق‌بودن و عدم انتقال حرارت/برودت به سیال،
- عدم واکنش‌دهی؛ و
- عدم عبور نور از آنها و فاسد نمودن آب،
گزینه‌ای ایده‌آل برای ذخیره‌سازی آب آشامیدنی می‌باشند. اگر چه که بمنظور نگهداری آب در واحدهای مسکونی، مخازن پلی اتیلن مقرون به‌صرفه هستند. ولی مخزن فایبرگلاس ذخیره آب آشامیدنی، بطور گسترده‌ای در موتورخانه مجتمع‌های مسکونی بیشتر از 20 واحد و مجتمع‌های اداری/تجاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
تفاوت‌های مخزن آب فایبرگلاس و پلی اتیلن
هریک از انواع منبع آب پلی اتیلن و مخزن آب فایبرگلاس (grp)، دارای نقاط قوت و ضعفی در قیاس با یکدیگر هستند. بنابراین قصد داریم به تشابهات و تفاوت های مخازن grp و pe بپردازیم:
- قیمت: بلحاظ هزینه، قیمت مخزن آب جی آر پی بیشتر از مدلهای پلی اتیلنی است. بنابراین پیشنهاد میشود برای نیازهای غیرحساس تا 45.000 گالن، از مدلهای ذخیره‌ی آب پلی اتیلنی استفاده نمایید.
- تسریع در راه‌اندازی: هر دو گزینه، نصب و راه اندازی پرسرعت و کم‌خرجی دارند. (بدلیل وجود اتصالات همیشه در دسترس و وزن کم)
- سرعت تولید: سرعت ساخت مخازن پلی اتیلن یکپارچه در قیاس با مدلهای کامپوزیتی، بدلیل بهره گیری از شیوه روتاری مولدینگ بیشتر است.
- ذخیره اسید: جهت نگهداری اسیدهای با غلظت و دمای زیاد، حتماَ باید از مخزن grp استفاده نمود. زیرا مقاومت شیمیایی آنها بیشتر از پی‌اتیلن‌هاست.
- شکنندگی: اگرچه در قیاس با وزن خود، انواع مخزن فایبرگلاس مقاومت و سفتی چشمگیری ارائه میکنند. اما بازهم در مقایسه با ماده pe، از ضربه‌پذیری و شکنندگی مکانیکی کمتری برخوردار می‌باشند.
- ساختار عناصر و لایه‌ها: ساختار grp، پیچیده‌تر و قدرتمندتر است. اما فرآیند ترکیب مواد اولیه مخازن GRP زمانبرتر است.
- انواع لایه‌های مخزن آب فایبرگلاس پنلی و منبع PE: دست کارفرمایان برای انتخاب منبع آب پلی اتیلن برای محیط ها و اقلیم های مختلف، بازتر خواهد بود. زیرا انواع مخزن فایبرگلاس بلحاظ ضخامت دیواره، نهایتاَ در دو مدل منفرد و دیواره‌ی جفت ساخته میشوند. اما مخازن پلی اتیلنی در انواع دو لایه، 3 لایه، 4 لایه و دو جداره تولید میگردند. درحقیقت مدلهای 4 لایه پلی اتیلنی، برای اقلیمهایی با نور شدید خورشید و تغییرات دمایی شدید منفی و مثبت بکار گرفته میشوند. چنانکه لایه سوم بکاررفته در این نوع منبع، از ورود نور به مخزن آب جلوگیری میکند. و لایه چهارم، همانند یک عایق قدرتمند در برابر تبخیر و یا یخ‌زدگی سیال عمل می‌نماید.
- ضداشعه فرابنفش: هر دو مدل دارای مواد آنتی یو وی در ساختار خود بوده و از عبور نور و فساد آب، جلوگیری میکنند.
- ذخیره سیالات حساس/سمی: طیف گسترده‌تری از سیالات حساس و خورنده را میتوان در مخزن های grp ذخیره سازی نمود. بهشرطی که برای آنها از پوششهای داخلی استفاده شود تا سطح رشد جلبکها کمتر گردد.
- معماری مناسبتر مخزن آب فایبرگلاس: ساختار پنلی مخزن آب کامپوزیت اجازه میدهد که هم دستیابی به انواع ظرفیتهای حجیم نگهداری آب ممکن شود. و هم با ساخت اشکال هندسی گوناگون توسط پنلها، بتوان این منابع را در محدودترین فضاها، مستقر کرد.
- آب بندی: چه در مخزن فایبرگلاس و چه در تانکرهای پلی اتیلنی ساخته‌شده توسط شیوه روتاری مولدینگ، شاهد آب‌بندی کاملاَ دقیقی هستیم.
علیرضا –
با سلام و عرض ادب
تفاوت مخارن GRP با مخازن FRP چیه مهندس جان؟
naab zist –
مخازن جی آرپی و اف آرپی و smc همگی جزو مخازن فایبرگلاس هستند.
مخزن اف آرپی مخزنی است که به دور یک مخزن پلاستیک الیاف فایبر پیچیده شده است.
مخزن جی آرپی مخزنی است که موادی مانند سیلیس . رزین . پلی استر باهم ترکیب شده و داخل قالب ریخته میشوند و پس از گرفتن شکل قالب جهت استفاده به منظور ساخت مخزن ٫وان ٫ استخر بهم دیگر پیچ و مهره میشوند.
مخزن smc دقیقا ترکیبی شبیه جی آرپی داشته با این تفاوت که شبیه پنل های استاندارد تولید میگردند و در ساخت مخازن آب آشامیدنی و آتش نشانی که موضوع ضد جلبک بود و بهداشتی بودن اهمیت بالایی دارند مورد استفاده قرار میگیرن.