مخزن اسید

مخزن اسید، تانکر یا منبعی است ضد اسید جهت نگهداری، ذخیره سازی یا حمل اسیدها و مواد قلیایی مختلف با جنس بدنه استیل، پلی اتیلن، پلی پروپیلن، کامپوزیت و یا هر ماده ای که واکنشی به مواد قلیایی و اسیدی از خود نشان ندهد.

ضد اسید بودن مفهوم جامعی است که در این مطلب به موادی اطلاق می شود که علاوه بر اینکه خود در مقابل اسیدها و مواد شیمیایی مقاوم باشند، تاثیری هم بر ساختار شیمیایی سیالی که درون خود نگه میدارند، نگذارند. معروفترین مواد و آلیاژهای ضد اسید عبارتند از: پلی اتیلن، پلی پروپیلن، استیل، انواع کامپوزیت‌ها، پلیمرها، بتن تیپ 5 و…

مخازن اسید جهت نگهداری و حمل اسید سولفوریک، نیتریک، فسفریک و کلریدریک، مواد قلیایی، سودها با درجه اسیدیته یا قلیائیت، دانسیته و غلظتهای متفاوت استفاده می شوند.

مخزن اسید چیست؟

تانکر یا منبعی است ساخته شده از فولاد، استنلس استیل، پلی اتیلن، پلی پروپیلن یا هر ماده ضد اسیدی که برای ذخیره و حمل اسیدها و انواع مواد شیمیایی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین مخازن اسید برای انجام انواع فرآیندهای رقیق سازی و اختلاط اسیدها با سایر مواد شیمیایی کاربرد داشته و در مقابل خوردگی و دمای بالای حاصله، دچار سایش و تخریب نمیشود.

مخازن ضد اسید از ظرفیت 500 تا 50.000 لیتر طراحی و ساخته می شوند؛ به دلیل خطرناک بودن بیش از حد اسیدها چنانچه متقاضی خرید مخزن اسید با ظرفیت بیش از 50 مترمکعب هستید همچون عکس ذیل می بایست از کنار هم قرار دادن مخازن با ظرفیتهای کمتر به این مهم دست یابید. در این حالت کنترل، بازرسی و بهره برداری دارای خطرات کمتری است.

به دلیل خورندگی و اکسید کنندگی بالای اسید و برخی از مواد شیمیایی و خطراتی که ممکن است بر سلامت انسان و تجهیزات تحمیل کنند، ذخیره سازی و نگهداری ایمن آنها از اهمیت زیادی برخوردار است.

بدین منظور ضروری است جهت نگهداری، حمل، ذخیره و فرآوری انواع اسید از تانکرهایی استفاده شود که برای استفاده کنندگان هیچ خطری نداشته باشند یا در صورت بروز مشکلات غیر قابل پیش‌بینی به روند پیشرفت تخریب آن کمک نکنند.

انتخاب و طراحی مخزن اسید

تانکرهای حمل و نگهداری اسیدها و مواد شیمیایی به صورت افقی، عمودی، مکعبی و ته قیفی در مدلهای مختلف فلزی و پلیمری تولید و عرضه می شوند. در طراحی مخزن اسید، باید اطلاعات کافی در مورد نوع ماده شیمیایی، محل نصب، شرایط استفاده و دمای ماده شیمیایی بمنظور انتخاب مشخصات کامل متریال مصرفی در اختیار طراح و سازنده قرار گیرد.

طراحی مخزن اسید بسته به نوع، غلظت و چگالی اسید، دمای نگهداری، مقدار مواد اسیدی و شرایط نصب (دفنی یا غیر دفنی) صورت می پذیرد. از پر کاربردترین موادی که در ساخت مخزن ذخیره و حمل انواع اسیدها مورد استفاده قرار می گیرد، می توان به پلی اتیلن، پلی پروپیلن، استیل و فایبرگلاس اشاره کرد.

در انتخاب مخزن اسید باید دقت نمود ظرفیت مخازن مذکور همواره حداقل 20 درصد بیشتر از مقدار اسیدی باشد که درون مخزن ریخته می شود. در طراحی مخزن حمل و ذخیره انواع مواد شیمیایی موارد زیر باید مشخص شود:

• دانستن نوع ماده شیمیایی که قرار است درون مخزن حمل یا ذخیره شود.
• آگاهی از دانسیته اسید تا بتوانیم مقاومت بدنه مخزن را طراحی نمائیم. درجه اسیدیته و چگالی سیال، پارامترهای مورد نیاز برای محاسبه میزان مقاومت مکانیکی بدنه مخزن اسید می باشد.
• درجه حرارت اسید؛ چرا که هر یک از متریال اعم از کامپوزیت، پلاستیک و… دمای اوالیتی خاصی دارند و همواره نمی توان یک نسخه را برای همه دماها تجویز نمود.
  چنانچه دمای سیال درون مخزن بیشتر از 60 درجه سانتیگراد باشد و یا در اثر واکنشی که درون مخزن ذخیره اسید انجام میگیرد دمای سیال به بیش از 80 درجه سانتیگراد برسد، مطمئنا باید از مخزن اسید مواد اولیه پلی پروپیلن استفاده نمود. چنانچه دما از 85 درجه سانتیکراد فراتر رود باید از مخزن جی آر پی و در ادامه استنلس استیل استفاده نمود.
• دفنی یا غیر دفنی بودن مخزن اسید. چنانچه مخازن مزبور درون خاک دفن گردد؛ مدل پلی اتیلنی صلب بهیچ عنوان توسط خاک تا 100سال قابل تجزیه نیست. همچنین خاک بعنوان عایق گرمایی عمل نموده و در مقابل سرما و نور خورشید مصون خواهد بود.
• تعیین نوع استقرار عمودی یا افقی؛ در مخازن ضد اسید عمودی بیشترین نیرو به کف مخزن وارد می شود که روی زمین قرار گرفته و نیروی مزبور را خنثی خواهد نمود.
• اتصالات مورد نیاز بهمراه سایز ورودی به و خروجیها به این شرکت اعلام شود تا به هنگام تولید نسبت به تعبیه آنها اقدام گردد.
• بعد از افزایش قیمت دلار و آشکار شدن مزایای مخازن اسید پلی اتیلنی، تقاضا روز به روز به این سمت در حال تغییر است.
• جوشهای مورد استفاده در ساخت بدنه مخازن و عدسیها می بایست دقیقا از استانداردهای جوش تبعیت نمایند.

مزایای مخازن اسید

انواع مخزن ضد اسید در اشکال و جنسهای مختلف تولید و به مشاغلی که با اسید و مواد شیمیایی سر و کار دارند کمک می کند تا به صورت ایمن از اسید و مواد شیمیایی مورد استفاده خود نگهداری کنند. مهمترین مزایای مخازن اسید تولید شده در گروه صنعتی ناب ملل عبارتند از:

• مقاومت بسیار بالا در برابر خوردگی
• قابلیت ایجاد تغییر در تعداد ورودی و خروجی ها حتی بعد از ساخت
• عدم واکنش شیمیایی با مواد اسیدی
• طول عمر و کارایی بالا
• برخورداری از نشانگرهای مدرج جهت آسان نمودن کار با آنها
• استحکام بسیار بالا در برابر ضربه
• جابجایی ساده و کاملا ایمن در فواصل طولانی
• بدنه ضد نشت بخاطر مقاومت بالا در برابر مواد خورنده
• قابل طراحی و ساخت در شکل‌های مختلف افقی، عمودی، قیفی و مکعبی
• قابلیت استفاده بصورت اکسپوز روی زمین و یا دفنی زیر زمین

مخزن اسید پلی اتیلنی

تانکر اسید پلی اتیلن محفظه ای است از جنس پلی اتیلن با گرید 3840 یا گریدهای HDPE100 و HDPE80 که قابلیت نگهداری اسید و مواد قلیایی از درجه اسیدیته 1 تا 14 را داراست. این مخازن در قطرهای 1.2 تا 3 متر و از حجم 1 تا 120 متر مکعب به صورت عمودی و افقی جهت نصب بصورت دفنی و غیر دفنی تولید و بدلیل قیمت مناسب و مزایای زیاد امروزه جایگاه ویژه ای در حمل و ذخیره مواد شیمیایی دارند.

مخزن پلی اتیلن ضد اسید تکجداره صرفا بصورت غیر دفنی قابل استفاده است و صد البته با سازه نگهبان. در عوض مدل دوجداره می تواند بصورت دفنی بدون سازه نگهبان یا غیردفنی استفاده شود. البته قیمت وان ضد اسید پلی اتیلن در این حالت بیشتر از حالت اول است.

چگالی بالا، مقاومت شیمیایی و ضربه خوب، خواص الکتریکی و ضریب اصطکاک پایین مخزن اسید پلی اتیلنی موجب می شود تا در برابر اسیدها مقاومت خوبی از خود نشان دهد و تحمل فشار استاتیک مواد شیمیایی را داشته باشد.

تانکر اسید پلی اتیلنی در محیطهای قلیایی عموما در هر غلظتی کاملا پایدار و در محلولهای نمکی حاوی اکسید کننده مثل پرمنگنات منیزیم و دی کرومات پتاسیم از پایداری خوبی برخوردار است. این مخازن در حلالهای معروف در دمای اتاق حل نمی شود اما در دمای 80 تا 100 درجه سانتیگراد امکان حل شدن در حلالهای آروماتیک، آلیفاتیک و هیدروکربن‌های هالوژن دار وجود دارد.

اشعه ماورا بنفش با واکنش با رادیکال‌های آزاد و ایجاد زنجیره‌های کوچک باعث آسیب رساندن به خواص مکانیکی و ماهیت پلی اتیلن می شود؛ به همین دلیل از مواد آنتی UV در ساخت مخازن ضد اسید پلی اتیلنی استفاده می شود.

تانکر اسید از جنس پلی اتیلن شبکه ای

پلی اتیلن شبکه ای یا XLPE یک گرانول گرماسخت می باشد و به طور مشخص برای کاربردهای بحرانی نظیر مخازن نگهداری اسید طراحی شده است. در حین پروسه تولید این پلیمر، یک کاتالیزور (پراکسید)، که داخل گرانول ساخته شده است، یک رادیکال آزاد ایجاد می کند. رادیکال آزاد باعث اتصال متقابل زنجیره پلیمر می شود. بنابراین مخزن اسید در واقع به یک مولکول غول پیکر تبدیل می شود.

پلی اتیلن 5 لایه در برابر ترک تنش محیطی 20 برابر مقاوم تر از HDPE است و دارای 10 برابر وزن مولکولی بیشتر است. XLPE مورد استفاده در ساخت مخزن اسید به جهت استحکام بیشتر دارای ساختار یکپارچه است. مواد شیمیایی می توانند فایبرگلاس را از بین ببرند و عمر مخزن را کوتاه کنند. XLPE در مقابل FRP دارای هزینه تعمیرات و نگهداری ناچیزی است همچنین مخزن ضد اسید فایبرگلاس اغلب برای جلوگیری از ترک خوردگی به رسیدگی خاصی نیاز دارد.

مخزن ضد اسید XLPE دارای ساخت و ساز یک پارچه است که پتانسیل نقاط حمله شیمیایی و جوشهای بد را از بین می برد. بر خلاف کربن و فولاد ضد زنگ، XLPE قابلیت مقاومت شیمیایی بسیار گسترده و بدون نیاز به روکش‌های پر هزینه را دارد. مخزن اسید XLPE به تعمیرات و نگهداری و بازرسی مداوم نیاز ندارد. XLPE یک راه حل مقرون به صرفه برای آلیاژهای گران قیمت است.

این مدل مخزن اسید برای نگهداری مواد شیمیای زیر مناسب است:

مزایای مخازن اسید پلی اتیلنی

• قیمت، مدت زمان تولید و نصب آنها بسیار کمتر از سایر انواع مخازن ضد اسید میباشد.
• مقاومت شیمیایی بالایی داشته و ضمن عدم تغییر ماهیت مواد شیمیایی ذخیره شده درون خود، بهیچ عنوان خشک و شکننده نمی شود.
• به علت مقاومت مکانیکی بالا برای نگهداری اسیدها زیر زمین گزینه بسیار خوبی است.
• به دلیل امکان اتصال لبه‌ها و زوایا به صورت جوشی، هیچگاه از محل اتصال دچار نشتی نمی شوند لذا جهت نگهداری مواد نفتی و شیمیایی، که نشت آنها باعث آسیب به محیط زیست و آلوده نمودن زمین میشود، براحتی قابل استفاده است.
• در ابعاد و اندازه‌های مختلف با خصوصیات متنوع قابل تولید هستند.
• این مخازن بصورت دوجداره و ضد اشعه خورشید تولید شده و در درجه حرارت 25 درجه سانتیگراد حداقل 50 سال عمر دارند.
• قابلیت تحمل گرما و سرما از 60+ تا 50- درجه در بلند مدت داشته و در مناطق کوهستانی عملکرد خوبی دارد.
• با توجه به قابلیت انعطاف بالا، استفاده از مخزن اسید پلی اتیلنی در سوانحی مانند زلزله بهتر عمل نموده و کمترین صدمه به آن وارد می گردد.
• مقاومت بالایی در مقابل رطوبت و خوردگی و سایش دارند و نصب این مخازن در آب و هوای شرجی و مناطقی که نزدیک به سواحل دریا میباشد بهترین گزینه بحساب می آید.

 مخزن اسید استیل

مخازن استنلس استیل قدیمی، با دوام و پرمصرف ترین مخازن ضد اسید می باشند. استیل مقاومت حرارتی و شیمیایی بالایی داشته و قابل استفاده بمنظور ساخت کوچکترین تا بزرگترین مخازن ذخیره و حمل انواع مواد شیمیایی می باشد.

زمانی که ضروری است روی اسید فرآیند خاصی انجام شود یا درون آن کویل و المنت برای سرمایش و گرمایش و یا الکتروموتور یا گیربکس برای هم زدن نصب شود شما انتخاب محدودی در خرید مخزن اسید دارید و می بایست به سراغ مخزن ضد اسید از جنس استیل بروید.

در مواردی که اسید مورد نظر اسیدی ضعیف با درجه خلوص پایین باشد از استیل 304 و در مواردی که اسید قوی با درجه خلوص و خورندگی بالا باشد بخصوص مواردی که مقدار کلریدها بالا باشد باید از استیل 316L استفاده نمود. همچنین در مواردی که تحمل دمایی بالایی مد نظر باشد از گریدهای 309، 310، 314 در ساخت مخزن اسید استفاده می گردد.

بطور خلاصه از این مخزن در نگهداری تقریبا تمامی مواد شیمیایی شامل تمامی اسیدها و مواد قلیایی از اسید سولفوریک گرفته تا فرمالدهید در دماهای مختلف میتوان استفاده نمود بشرط آنکه محدودیت بودجه شما را آزار ندهد.

مخزن اسید پلی پروپیلنی

با توجه به کاربرد بسیار زیاد این مخازن در نگهداری اسیدها، ما در صفحه ای جدا به مشخصات فنی مخزن پلی پروپیلن پرداخته ایم. آنها زمانی به کار می آیند که دمای اسید بین 68 تا 85 درجه سانتیگراد قرار گیرد  و بودجه کاربرما برای خرید مخزن ضد اسید از جنس تیتانیوم یا استنلس استیل کفاف ننماید.

تقریبا تمامی اسیدها و مواد قلیایی قابلیت ذخیره سازی در این مخازن را داشته و قیمت آنها حدودا دو برابر مخازن پلی اتیلنی صلب یا کاروگیتی می باشد.

مخزن اسید فولادی

مخزن اسید فولادی انتخابی رایج برای ذخیره اسید سولفوریک غلیظ تر از 93% در مقادیر بالای 40 مترمکعب است. هر غلظتی کمتر از 93% باعث افزایش خورندگی در مخازن ذخیره سازی فولادی می شود. البته در صورت پایین نگه داشتن دما کمتر از 37 درجه سلسیوس میتوان از مخزن اسید فولادی برای ذخیره اسید سولفوریک بالای 77% استفاده نمود.

بازرسی منظم مخزن اسید سولفوریک فولادی مهم است و ذخیره مقدار بیش از حد مجاز باعث واکنش بین فولاد کربن و H₂SO₄ می شود که گاز هیدروژن و سولفات آهن تولید می کند. گاز هیدروژن اشتعال پذیر است و امکان انفجار وجود دارد. جهت نصب دریچه‌ها و دیگر اتصالات بهتر است از موادی مانند PVC استفاده شود.

مخزن اسید سولفوریک

مخازن فولادی برای ذخیره اسید سولفوریک 98% مناسب است ولی دقت نمائید در هر غلظتی کمتر از 98% باید با نوعی آستر داخلی محافظت شود. این آستر بگونه انتخاب می شود که از مخزن شما در برابر سخت ترین مواد شیمیایی محافظت نموده تا در کنار دوام و مقاومت فیزیکی، مقاومت گسترده ای به مواد شیمیایی داشته باشد.

پلی اتیلن سبک (LDPE) بهترین انتخاب برای ذخیره مواد شیمیایی با نقطه اشتعال پایین یا آنهایی که ساختار شیمیایی مشابهی با پلی اتیلن دارند می‌باشد. در عین حال پلی اتیلن سنگین برای ذخیره اسیدهای غیر معدنی و پایه‌هایی مانند هیپوکلریت سدیم، اسید سولفوریک، آهن، آلوم، پلیمر و بسیاری از مواد شیمیایی دیگر ایده آل است.

پلی اتیلن با دانسیته بالا (HDPE) در ذخیره اسید سولفوریک موفق و در ساخت مخازن بمنظور انجام فرآیند رقیق سازی آن ناموفق عمل می نماید. به دلیل این نگرانیها در مورد افزایش دما، رقیق کردن اسید غلیظ در مخازن پلی اتیلن به طور کلی توصیه نمی شود، مگر تحت کنترلهای مهندسی دقیق، روشها و مکانیسمهایی که امکان اجرای موفقیت آمیز آن را دارند. توصیه می شود در صورت نیاز به اسید مزبور با غلظت پایین، H₂SO₂ از قبل رقیق شده خریداری کنید.

نصب مخازن پلی اتیلنی برای ذخیره سازی H₂SO₄ در فضای باز توصیه می شود و باید با تثبیت کننده‌های ماوراء بنفش و یا عایق بندی شده برای کمک به یکپارچگی مخزن و عمر خدمات فرموله شود.

مخازن کامپوزیت (GRP TANK) فقط برای ذخیره اسید سولفوریک 80% یا کمتر توصیه می شوند. اسید با غلظت بیش از 80% شروع به تخریب رزینهای وینیل استر آنها می کند. این امر به ویژه اگر درجه حرارت محلول به 37-48 درجه سانتیگراد افزایش یابد رخ می دهد. همچون مخازن پلیمری دیگر رقیق کردن این اسید در مخازن فایبرگلاس توصیه نمی شود.

بمنظور طراحی، ساخت و بازرسی مخزن اسید سولفوریک رقیق، اسیدهای فرآیندی و اولئوم در دمای محیط نمیتوان بدون طراحی دقیق و استفاده از رنگهای مخصوص ضد فرسایش، از کربن استیل استفاده کرد؛ چرا که کربن استیل زمانی که در تماس با این اسید قرار می گیرد به آرامی خورده می شود.

مخازن ذخیره و حمل اولئوم که از جنس کربن استیل هستند در دمای محیط بعنوان یک گزینه اقتصادی مطرح می باشند. با این وجود، در کربن استیل خوردگی با سرعت زیاد می تواند در اشکال مختلف اتفاق بیافتد و موارد متعددی از شکستهای فاجعه بار را به وجود آورد که تماما ناشی از آسیبهای مرتبط با خوردگی تشخیص داده نشده می باشد.

استانداردهای ساخت مخزن اسید سولفوریک

استانداردهای NACE SP0294-2006 ،API 650 و ASME (کد BPVC بویلرها و مخازن تحت فشار) بخش VIII، قسمت 1 در سراسر جهان جهت تولید مخازن نگهداری این اسید قوی و خطرناک مورد استفاده قرار می گیرد.

با وجود اینکه این استانداردها و کدهای ذکر شده در ابتدای این تیتر میزان مقاومت و چقرمگی مناسب مواد مورد استفاده در تولید مخازن اسید را در اختیار قرار می دهند، اما به خصوصیات ویژه خوردگی توسط اسید سولفوریک و اولئوم اشاره ای نمی کنند. در این استانداردهای ساخت، میزان خوردگی مجاز و نحوه کنترل خوردگی، بعهده طراح، مالک و یا اپراتور مخزن اسید قرار داده شده است.

در استاندارد NACE SP0294-2006 شیوه‌های توصیه شده طراحی، ساخت و بازرسی برای حفظ یکپارچگی مکانیکی و کاهش پتانسیل خوردگیهای شناسایی نشده در مخزن ذخیره در درصدهای مختلف اسید سولفوریک اعم از معدنی و فرآیندی در شرایط محیطی و کم فشار ارائه شده است.

جامعه هدف استفاده کنندگان از این استاندارد؛ سازنده، مصرف کننده نهایی، بازرسان، پرسنل تعمیرات و نگهداری، مهندسان ناظر، مهندسین مشاور و پرسنل شرکتهای پیمانکاری هستند که مخازن ذخیره اسید سولفوریک ثابت دارند. واگنهای نفت کش، مخازن تریلرها، کشتی ها و کانتینرهای قابل حمل و جابجایی در دامنه کاربرد این استاندارد قرار نمی گیرند.

صنایعی که می توانند از این استاندارد استفاده کنند عبارتند از:

• صنایع شیمیایی بمنظور مخزن ذخیره سیالات شیمیایی
• صنایع کشاورزی بمنظور کاهش میزان نمک زمین (مخصوصا در مناطقی همچون کرمان و دامغان برای کشت پسته)
• داروسازی بمنظور جمع آوری و نگهداری فاضلابهای اسیدی و قلیایی
• صنایع فرآیندی نفت خام بمنظور ذخیره انواع اسیدها و مواد شیمیایی مانند واحدهای بهره برداری و پالایشگاهی.

مخزن اسید نیتریک

اسید نیتریک (HNO3) یک اسید معدنی روشن، بی رنگ تا کمی زرد رنگ است. در غلظت‌های بالاتر از 70%، اسید نیتریک را “بخار” یا “بخار قرمز” می نامند. ماده ای قابل احتراق نیست، با این حال یک اکسید کننده‌ قوی است و باید در نگهداری آن از ایجاد ناسازگاری‌های محیطی خودداری کرد. احتراق خود به خودی هنگامی اتفاق می افتد که یک ماده بدون اعمال حرارت خارجی به دمای احتراق خود برسد. مواد مستعد احتراق خود به خودی به دلیل تماس با اسید نیتریک شامل پارچه روغنی، تجمع گرد و غبار و بسیاری از مواد آلی هستند.

برای طراحی و ساخت مخزن اسید نیتریک ابتدا باید مطالب زیر را در مورد این اسید مد نظر قرار داد.

1. در نتیجه وجود طیف گسترده ای از مواد شیمیایی ناسازگار، اسید نیتریک را نمی‌توان با خیال راحت و به آسانی ذخیره و حمل نمود.
2. در حالت ایده آل، اسید نیتریک باید در قفسه اسید مخصوص خود نگهداری شود. اما به دلیل ملاحظات فضا، این همیشه ممکن نیست.
3. بهترین شکل دیگری که برای ذخیره سازی اسید نیتریک وجود دارد، ذخیره سازی با سایر اسیدهای معدنی و با در نظر گرفتن مهار ثانویه است.
4. در طراحی مخزن اسید نیتریک دانسیته و غلظت آنرا 1.5 در نظر بگیرید.
5. برای ذخیره سازی اسید نیتریک که بخارزا ست، همواره باید مجاری مناسبی برای تخلیه‌ بخارهای حاصل از اسید تعبیه شود.
6. این اسید بسیار خورنده هستند و بنابراین مخزن اسید نیتریک و هرگونه تجهیزات لازم برای تماس با اسید یا بخارهای آن از مواد مقاوم در برابر خوردگی ساخته می شوند.
7. خواص خود اسید را برای تشخیص بهترین متریال برای ساخت بهترین مخزن اسید نیتریک مد نظر قرار دهید.
8. در صورت وجود ناخالصیها در اسید نیتریک دقت کنید واکنشهای شیمیایی که به مرور زمان بین اسید و ناخالصی‌ها اتفاق می افتد بر روی مخزن تاثیر منفی نگذارد.
9. دمای اسید در زمان ذخیره دقیقا مد نظر قرار گیرد.
10. میزان سازگاری اسید نیتریک با مواد مختلف را بررسی کنید تا بهترین مخزن اسید نیتریک را بیابید.

مخزن اسید کلریدریک

جهت ساخت مخزن اسید کلریدریک ابتدا باید خواص این نوع اسید را بشناسیم. کلریدریک اسید با فرمول شیمیایی HCl محلول آبی است که در محدوده غلظت 31.5 تا 38% تولید و از نظر مولکولی، یک اسید معدنی گازی است که در آب حل می شود. یکی از پایدارترین اسیدهای صنعتی که خطرات خوردگی و ذخیره سازی قابل توجهی دارد.

در ساخت مخزن اسید کلریدریک، واشرها، پیچ و مهره‌ها، اتصالات و تجهیزات اضافی باید مقاوم کافی در مقابل خورندگی این اسید داشته باشند تا در هنگام نگه داشتن مقادیر زیاد یکپارچگی مهندسی شده خود را حفظ نمایند. مخازن ذخیره سازی اسید کلریدریک و اجزای همراه آن باید از موادی باشد که مطالعات، دوام آنها را در برابر این ماده شیمیایی اثبات کرده است.

بدلیل تصعید مداوم، مخزن اسید کلریدریک باید دارای اسکرابرهای هواکش باشند. برای ذخیره سازی این اسید از مخازن پلی اتیلن، پلی پروپیلن و فایبرگلاس و برای حمل آن از مخازن پلی اتیلنی کاور شده با مخازن فولادی میتوان استفاده نمود. هیدروکلریک اسید در هر غلظتی تا دمای 70 درجه سانتیگراد بر پلی اتیلن تاثیری ندارد لذا اولین تصمیم در نگهداری اسید کلریدریک، استفاده از مخزن اسید پلی اتیلن می باشد.

تجهیزات کنترلی مخازن اسید

• دریچه بازدید: هر مخزن اسید و یا مخازن ذخیره مواد شیمیایی می بایست دارای دریچه آدم رو باشد تا جهت پاکسازی و تعمیرات به درون مخزن دسترسی وجود داشته باشد. تعداد دریچه‌ها بسته به قطر مخزن متفاوت می باشد.

• برای اطلاع از ارتفاع و فشار مایع درون مخزن اسید، گیج آب‌نمای مدرج و ضد اسید ضروری می باشد.

• شیر خلاء شکن: در شرایطی که به علت کاهش ارتفاع مایع فشار درون مخزن اسید کاهش پیدا کند امکان آسیب مخزن وجود دارد. در این حالت با ابز شدن شیر خلاء شکن هوا وارد مخزن شده و خلاء از بین می رود.

• لوله ورودی و خروجی با قطر و ارتفاع دلخواه در بدنه یا عدسیهای مخزن
• پلکان داخلی و خارجی در صورت ترجیح کارفرما.
• لوله ونت هدایت گازها و بخارهای تولید شده درون مخزن اسید.
• یک عدد انشعاب سر ریز و یک یا چند مورد کف شور یا درین تخلیه سیالات و شستشوی مخزن بهنگام ضرورت.
• بافل های فشار شکن درون مخزن حمل اسید.
• پایه نگهدارنده مخزن ضد اسید مخصوصا زمانی که بصورت غیردفنی و افقی قرار است منبع نگهداری گردد.

قیمت مخزن اسید

قیمت مخزن اسید بسته به متریالی که در ساخت بدنه آن مورد استفاده قرار گرفته است از 5.000.000 تومان برای مخزن اسید پلی اتیلنی با ظرفیت 1000 لیتر آغاز و تا 10.000.0000.000 تومان برای تانکر ضد اسید از جنس استیل با ظرفیت 50 مترمکعب ادامه دارد. بدلیل وسیع بودن دامنه قیمت این مخازن، در ادامه مواردی که بمنظور استعلام قیمت نیاز است در اختیار کارشناسان قرار دهید را لیست نموده ایم.

قیمت مخزن اسید بدلیل کاربرد زیاد آنها در حمل و نگهداری انواع مختلف مواد اسیدی و قلیایی در صنایع مختلف اهمیت خاصی دارد و به پارامترهای زیر بستگی دارد:

1. دانسیته ماده شیمیایی تاثیر مستقیم بر قیمت مخزن اسید دارد؛ دانسیته بیشتر، قیمت مخزن اسید بالاتر.
2. دمای اسید نیز تاثیر مستقیم بر قیمت مخازن نگهداری اسید دارد؛ تا 68 درجه سانتیگراد دمای پایدار توسط پلی اتیلن قابل تحمل خواهد بود.
3. میزان اسیدیته ماده شیمیایی؛ بمنظور تشخیص نوع متریالی که قرار است در بدنه مخزن مورد استفاده قرار گیرد تا در مقابل خورندگی اسید دوام کافی را داشته باشد.
4. دفنی یا غیر دفنی بودن؛ قیمت مخزن اسید غیردفنی از قیمت مدل دفنی بیشتر است. هر چند استاندارد مخازن اسید تاکید بر غیردفنی بودن آنها می نماید.
5. عمودی یا افقی بودن مخزن؛ در مخازن عمودی تقریبا بخش زیادی از نیروی سیال به کف و نهایتا به سکوی زیر آن وارد می شود. در مخازن افقی این نیرو به زیر شکم مخزن وارد شده و نیاز به تقویت خواهد داشت. لذا قیمت مخزن اسید افقی از مدل عمودی بیشتر خواهد بود.
6. محدودیتهای موجود در تولید و نصب مخزن ضد اسید؛ محدودیت بیشتر، قیمت بالاتر.

بیشترین قیمت مخزن اسید مربوط به جنس استیل و کمترین آن مربوط به پلی اتیلن است.

مخزن اسید دست دوم

با توجه به اینکه نگرانی بسیاری از بابت جنس بدنه مخزنی که در مقابل اسید از خود مقاومت نشان دهد برای تمامی کاربران وجود دارد و اطمینان از اینکه مخزن اسید دست دوم امتحان خود را از این بابت پس داده است و قطعا دچار خطا نخواهد شد، تقاضا برای مخزن اسید دست دوم در بازار زیاد شده است.

اما از طرفی خرید و نگهداری این نوع مخزن با ظرفیت معین به امید اینکه روزی برای این نوع مخازن مشتری پیدا شود کاری عبث بوده و از توان کارخانه‌های تولید کننده مخازن اسید خارج است. لذا استدعا داریم از ما تقاضای خرید و فروش مخزن اسید دست دوم ننمائید.

تانکر حمل اسید

به مخازنی که بمنظور حمل انواع اسید از کارخانه تا محل استفاده مورد استفاده قرار می گیرند تانکر حمل اسید گفته می شود. دو پارامتر اصلی طراحی و ساخت مخزن حمل اسید عبارتند از:

1. ایمنی بالا بهنگام حادث شدن اتفاقات جاده ای همچون واژگونی و تصافات
2. مقاومت حرارتی و شیمیایی بالای مخزن در مقابل انوع اسیدها و مواد قلیایی

بهنگام طراحی این تانکرها ضروری است حتما چندین دیواره جداکننده بمنظور خنثی نمودن نیروی اینرسی و نیروهای گشتاوری حاصل از تلاطم سیال شیمیایی درون مخزن نصب گردد.تجربه ما نشان داده است مخازن پلیمری با کاور فلزی هر دو پارامتر فوق را تامین نموده و در بودجه مصرفی نیز صرفه جویی مینمایند.

استفاده از مخازن پلی اتیلنی که جوش در بدنه یا عدسی دارند بهیچ عنوان توصیه نمیشود چرا که بعد از مدتی بهنگام وارد شدن ضربه به آنها علیرغم مهار شدن توسط فلز، عدسی از جای خود به یکباره درآمده و حوادث وحشتناکی را پدید می آورند. در عوض استفاده از مخازن پلاستیکی تولید شده به روش روتاری بدلیل یکپارچگی حتی در صورت بروز خطا بصورت نشتی ظاهر می شود و سریعا قابل اصلاح است.

برای ساخت مخزن حمل اسید سولفوریک معدنی (98%) پیشنهاد ما استفاده از مخازن گالوانیزه آستر شده با رنگ ضد اسید است. در این طراحی حتما باید به دانسیته 1.3 این ماده شیمیایی توجه ویژه داشت و ضخامت ورق بدنه تانکر را تا حد ممکن بالا گرفت (حداقل 4 میلیمتر). همچنین بهنگام نصب این تانکر بر روی گاری حتما از بالشتک های کمتر از 4 عدد در طرفین استفاده نکنید تا بتواند تمامی نیروها را به ترمز کشنده و گاری تریلی منتقل نماید.