
هرگونه خرید، اتصال و نصب لوله های پلیکا، بایستی مبتنی بر استانداردهای داخلی و جهانی انجام شود. بهبیان فنیتر تمامی فرآیندهای تولید تا بهره برداری این تجهیزات، حتماَ باید منطبق با استاندارد لوله پلیکا صورت پذیرد. لوله U-PVC با داشتن بالاترین خواص فنی و مکانیکی، نیازهای اقتصادی و محیطی مناسبی را در دنیای امروز فراهم می نماید.
جالب است بدانید که برای تولید و استفاده خاص و صحیح از هریک از انواع لوله U-PVC بایستی از استانداردهایی نظیر:
- ASTM
- EN1329
- ISIRI9119
- EN1401
- ISIRI9118
- EN1452
- ISIRI9117
- DIN16873
و… استفاده نمود. لذا بایستی روند ساخت، بکارگیری و اتصال استاندارد لوله پلیکا، با حساسیت زیادی به سرانجام برسد. اما حال سوال اینجاست که هریک از این استانداردها، بمنظور اتصال و نصب در چه شرایط و کاربری هایی قابلیت استفاده دارند؟!
خرید لوله پلیکای استاندارد
کدهای مختلف لولههای پلیکا، شامل تجهیزات استانداردیست که بمنظور بکارگیری در موارد خاص و مبتنی بر استاندارد ASTM شناخته میشوند. موارد مختلفی همچون: انتقال آبهای آشامیدنی، پساب های صنعتی، هدایت فاضلاب و…
از آنجا که چاپ روی لوله های پلیکا ساده است، تشخیص آنها همیشه آسان میباشد. استانداردهای ASTM همواره دستورالعملهایی را برای عرضه استاندارد لوله پلیکا تعیین نموده اند. برخی از مهمترین دستورالعمل های لیبل زنی ASTM به شرح زیر می باشد. (مواردی که حتماَ به هنگام خرید لوله UPVC به آن توجه داشته باشید):
- نام یا مارک تجاری سازنده
- استانداردی که مطابقت دارد
- اندازه لوله
- تعیین مواد. (مثلاً PVC 12454، PVC 1120 یا PVC Type 1، درجه 1)
- DWV ، اگر برای زهکشی باشد.
- درجه فشار. (در صورت مناسب بودن برای فشار)
- شماره SDR یا شماره برنامه
- اگر لوله برای آب آشامیدنی باشد، یک مهر و موم آزمایشگاهی یا علامت گذاری مبنی بر مناسب بودن آب قابل شرب است.
محصول مرتبط: لوله مانیسمان
استانداردهای ساخت لوله پلیکا
لوله های پلی وینیل کلراید یا همان لوله پلیکا (U-PVC) از دو استاندارد جهانی و ملی تبعیت می کنند. در ذیل به نوع استاندارد و محل کاربری آن لوله ها اشاره می شود :
- لوله پليکا فاضلابي:
مورد استفاده در داخل ساختمان (زير و روي کار). مطابق با استاندارد EN1329 و يا استاندارد ملي ISIRI9119 ايران
- لوله و اتصالات پوليکا فاضلابي پوش فيت:
مورد استفاده در محدوده يا خارج ساختمان و جمع آوري آبهاي سطحي (زير خاک). مطابق با استاندارد EN1401 و يا استاندارد ملي ISIRI9118 ايران
- لوله و اتصلات پليکا انتقال آب تحت فشار:
مطابق با استاندارد EN1452 و يا استاندارد ملي ISIRI9117 ايران. (لولههای UPVC مناسب برای انتقال آبهای شرب و لوله های PVC مناسب برای هدایت آب های غیرآشامیدنی هستند).
- پایپ های پليکا انتقال آب باران:
جهت نصب روي کار. مطابق با استاندارد EN12200 و يا استاندارد ملي ISIRI ايران. (این پایپ ها برای جمع آوری و انتقال آبهای سطحی با دبی و حجم کم نیز گزینهای مناسب هستند)
- انواع لوله پليکا انتقال کابلهاي مخابراتي و برق:
جهت نصب زير خاک و کاورینگ کابلهای مخابراتی و برق در دسته های کم تعداد. مطابق با استاندارد DIN16873 يا استاندارد ISIRI ايران.
کاربردهای مطابق با استاندارد
لوله پلیکا مطابق با استانداردهای مختلف ASTM برای کاربردهای فشاری و غیر فشاری ساخته میشود. تجهیزاتی که به عنوان یک ماده قابل قبول برایDWV، فاضلاب، زهکشی، امور ساختمانی، آبیاری های کشاورزی، انتقال آب غیرآشامیدنی و خدمات آب قابل شرب و توزیع، در کلیه کدهای لوله کشی بشمار میآیند. این کدها معمولاً محصولات قابل قبولی را برای مصارف خاص بر اساس تعیین استاندارد ASTM شناسایی می کنند.
لولههای UPVC در ساخت دیواره جامد یا هسته سلولی، موجود هستند. ساخت هسته سلولی شامل اکستروژن همزمان حداقل سه لایه از مواد، به دیواره لوله است:
- یک لایه بیرونی جامد،
- یک لایه میانی هسته سلولی
- و یک لایه داخلی جامد.
محصول پیشنهادی: لوله پلی اتیلن
ویژگیهای لوله پلیکا استاندارد
بهترین لوله برای انتقال آب و حتی برق لوله pvc یا پلیکا است. علت این ارجحیت در مقاومت بالایی است که این لولهها در برابر گرما و خوردگی دارند. اگر این پایپها در برابر گرمای زیادی قرار بگیرند، بههیچوجه تغییر شکل یا تغییر کیفیت نمیدهند. همچنین لولههای آب پلیکایی در برخورد مداوم با آب، نه پوسیده و نه دچار خوردگی میشوند. برخی از مهمترین ویژگیهای استاندارد لولهupvc وpvc عبارتست از:
- اصطکاک کم و وزن سبک
سطح صاف این لولهها در مقایسه با لولههای فلزی و بتنی اصطکاک کمتری ایجاد میکند و همین سطح اصطکاک کم، موجب ارجحیت آنها به مواد دیگر مانند بتن و فلز میشود. لوله pvc بسیار سبکوزن است و وزن کم آنها مزایای متعددی دارد.
اولین مزیت آن اینست که برای جابهجایی و حملونقل نیازی به نیروهای انسانی زیادی ندارد و درعینحال زحمت و سختی کار با آنها بهشدت پایین است. دومین مزیت اینست که برای حمل و جابهجایی آنها با خودروها و وانتها، سوخت کمتری مصرف میشود. مزیتی که آنها را به یک محصول دوستدار محیط زیست تبدیل میکند.
- قوی و ایمن بودن
انواع لوله pvc بسیار قوی و محکم هستند. بهجهت این قدرت بالا از آن در خطوط لوله زیرزمینی و عبور سیالات پرفشار استفاده میکنند. یکی دیگر از خواص بسیار مهم لوله پلیکا، بیاثربودن یا مقاومت این لوله در برابر واکنشهای شیمیایی با سایر مواد است. این امر باعث میشود که هیچ ماده خطرناک یا مضری به آبلولهکشی شما وارد نشود.
- تعمیر و نگهداری آسان
تعمیر و نگهداری این لولهها بسیار ساده و آسان است. چنانچه این پایپها در زیرزمین نصب شوند، حتی میتوانند تا صدسال هم دوام بیاورند. بنابراین همین دوام و مقاومت لولههای پیویسی، هزینههای نگهداری و تعمیر را بهشدت کاهش میدهد.
- قابلیت بازیافت و استفاده مجدد
به این ویژگی در ادامه خواهیم پرداخت.
قابلیت بازیافت استاندارد لوله UPVC
بهجهت اینکه در طول تولید، مقدار بسیار کمی کربن و مواد مضر در این لولهها وجود دارد؛ میتوان حتی پس از فرسودگی و پایان عمر، این لولهها را بازیافت نمود. درنتیجه قابلیت تبدیل به مصارف دیگری را دارند. کشورهای اروپایی سالانه نزدیک به 8000 تن از محصولات pvc را بازیافت میکنند. امریکه از طریق برنامه بازیافت وینیل پلاس صورت پذیرفته و در قالب تولیداتی دیگر، مجدداَ مورداستفاده قرار میگیرند.
اما آیا میدانید با وینیل بازیافتی میتوان چه محصولاتی تولید کرد؟!. جالب است بدانید که میتوان از آن مجدداً برای تولید:
- لوله پلیکا استاندارد
- تولید کلاسور،
- فیلم،
- ورق،
- پشتی فرش،
- جعبههای الکتریکی،
- کابلهای برق و…
از آن استفاده کرد. لولههای پلیکا در مقایسه با بتن و فولاد میزان شکست بسیار کمتری دارند و همین باعث شده که بهطور گستردهتری مورداستفاده قرار بگیرند.
قیمت اقتصادی لولههای UPVC
تولید انبوه لوله پلیکا کار چندان پیچیدهای نیست و زمان زیادی صرف نمیکند. بههمین دلیل ساخت آن کاملاً مقرون بهصرفه و ارزان است. پلی وینیل کلرایدی که در این لوله مورداستفاده قرار میگیرد، در ترکیب با مواد نرمکننده میتواند به هر شکل و قالبی در بیاید.
بنابراین میتوان طیف گستردهای از این لوله را در اشکال و ابعاد مختلف تولید کرد. بهعنوان نمونه میتوان لولههای پزشکی ظریف یا لولههای مجرای آب بسیار ضخیم و بزرگ تولید کرد. بطورکلی قیمت استاندارد لوله پلیکا با توجه به فاکتورهای متعددی همچون:
- ضخامت
- قطر دهانه
- نوع مواد اولیه و میزان افزودنی های مجاز
- نوع «پی وی سی» یا «یو پی وی سی»
- مدل کاربردی
- نوسانات قیمت مواد اولیه و…
تعیین میشود. لولههای پولیکا با توجه به استفادهی مواد فرم پذیری نظیر پلی وینیل کلراید در ساخت آنها، قابلیت تولید در اشکال و سایزهای مختلفی را دارند. اما تولید استاندارد لوله پلیکا، چگونه مبتنی بر استفاده از مواد پلیمری «پلی وینیل کلراید» میباشد؟
پلیوینیلکلراید چیست؟
همانطور که گفتیم لولههای پلیکا از مادهای به نام پلی وینیل کلراید ساخته شدهاند. این ماده در حالت طبیعی سفت و سخت است. اما در ترکیب با مواد نرمکننده، نرم و چکشخوار میشود. پلی وینیل کلراید یک ماده همهکاره است که در صنایع مختلف کاربرد دارد. برخی از محصولاتی که توسط این ماده ساخته میشوند، عبارتند از:
- لولههای پزشکی
- عایقهای الکتریکی
- انواع کف پوش
- اجزای مبلمان
و البته بیشترین کاربرد آن در جهت تولید لولههای مجرای آب می باشد. لولههای ساختهشده با پلیوینیلکلراید یا لوله پلیکا استاندارد در صنایع مختلفی که نیاز به لولهکشی آب دارند، بهعنوان مجرای آب سرد و گرم مورد استفاده قرار میگیرند. بیش از 80 سال است که از لولههای پلیکا برای لولهکشی مجراهای آبی استفاده میشود. بطوریکه در ایالات متحده آمریکا، بیشتر از دو میلیون مایل خط لولهکشی با این لولهها وجود دارد.
سایز بندی استاندارد لوله پلیکا
طبق استاندارد تولید لوله پلیکا، این تجهیزات در سایزهای مختلفی ساخته میشوند. انواع سایزهای لوله یو پی وی سی، قابلیت استفاده در کاربریها و دبی های انتقالی مختلفی را دارند. مثلاَ سایزهای کوچک بری امور آبیاری قطره ای و سایزهای بزرگتر بمنطور انتقال آب و فاضلاب با دبی محدود، بکار گرفته میشوند. بدین منظور در ادامه به انواع سایز بندی این لولهها خواهیم پرداخت:
- قطر دهانه 20 میلیمتر. (معادل سایز 2 سانتی متر و2/1 اینچ)
- 25 میلیمتر. (معادل سایز 2.5 سانتی متر و 4/3 اینچ)
- 32 میلیمتر. (معادل سایز 3.2 سانتی متر و 1 اینچ)
- 40 میلیمتر. (معادل سایز 4 سانتی متر و 4/1 1 اینچ)
- 50 میلیمتر. (معادل سایز 5 سانتی متر و2/1 1 اینچ)
- 63 میلیمتر. (معادل سایز 6.3 سانتی متر و 2 اینچ)
- 75 میلیمتر. (معادل سایز 7.5 سانتی متر و 2/1 2 اینچ)
- 90 میلیمتر. (معادل سایز 9 سانتی متر و 3 اینچ)
- 110 میلیمتر. (معادل سایز 11 سانتی متر و 4 اینچ)
- 125 میلیمتر. (معادل سایز 12.5 سانتی متر و 5 اینچ)
- 160 میلیمتر. (معادل سایز 16 سانتی متر و 6 اینچ)
- 200 میلیمتر. (معادل سایز 20 سانتی متر و 8 اینچ)
- 250 میلیمتر. (معادل سایز 25 سانتی متر و 10 اینچ)
- 315 میلیمتر. (معادل سایز 31.5 سانتی متر و 12 اینچ)
- 400 میلیمتر. (معادل سایز 40 سانتی متر و 14 اینچ – دقیق: 15.74)
اتصالات لولههای یو پی وی سی
اکثر لولههای پلیکای مورد استفاده در لوله کشی فاضلاب ساختمانهای مسکونی، با اتصال چسبی (مخروطی) پیوند داده میشوند. این مدل اتصالات، بصورت سر کاسه دار است. بایستی بدانید که اتصالات پلیکا دارای انواع مختلفی هستند که از جملهی این اتصالات میتوان از:
- موفه یا پوش فیت. (مناسب برای انواع لوله پوش فیت و پلیکا)
- چهار راه 45 درجه،
- سه راه 45 درجه،
- سه راه 90 درجه،
- 3 راه 90×90×90،
- زانو 45 درجه،
- زانو 90 درجه،
- 3 راه تبدیل 45 و 90 درجه،
- تبدیلهای معمولی و خاص،
- دریچه،
- متصل سازی با استفاده از سیفون،
- سهراه دریچه بازدید کامل،
- بوشن،
- درپوش،
- رابط دریچه بازدید،
- و سه راه 45 درجه تمام بوشن
را در سایز های مختلف نام برد. استفاده از این اتصالات بایستی مبتنی بر استانداردهای لوله پلیکا صورت پذیرد.
نحوه اتصال استاندارد لوله پلیکا
اتصال چسبی یا مخروطی لوله و اتصالات پلیکایی به ترتیب زیر صورت می گیرد:
- پس از اندازه گیری و علامتگذاری محل برش، محل برش را در وسط یک ناودانی چاکدار قرار دهید. سپس با استفاده از یک اره دندانه درشت اقدام به بریدن لوله می نمایند.
- اندازه ای که لوله قرار است در داخل سر کاسه اتصالات یا لوله سر کاسه دار شود را بوسیله یک مداد علامت گذاری کنید.
- با استفاده از یک پارچه تمیز، داخل تجهیزات را از هرگونه گرد و غبار و چربی پاک کنید. از سر کاسه اتصالات و لوله سر کاسه دار گرفته تا خود لوله و اتصالات نری آن.
- بوسیله یک قلم مویی، مقداری چسب PVC را بر روی قسمت نری پایپ یا اتصالات و سرکاسه بمالید.
- برای جا زدن لولهها و اتصالات در داخل سر کاسهها، بایستی ضمن اعمال نیرو به سمت جلو و جا زدن در داخل سر کاسه، لوله را نیز به صورت 360 درجه چرخش داد.
- پس از جازدن استاندارد لوله پلیکا در داخل سرکاسه اتصالات یا لوله، باید اضافه چسب را پاک کرد. اضافهی چسب معمولاَ به شکل بیرون زده از اطراف سر کاسه خودنمایی میکند.
ابزار نصب و اتصال استاندارد لولههای پلیکا
- کمان اره: برای بریدن لوله پی وی سی، میتوان از اره نجاری یا اره برقی دندانه ریز و یا کمان اره استفاده نمود.
- قلم مویی: برای مالیدن چسب روی لوله و یا داخل سر کاسه. (استفاده از قلم موهایی با عرض مناسب)
- سوهان نیم گرد: بمنظور گرفتن پلیسه ها و ناهمواریهای لبه داخلی و لبه خارجی محل بریدهشده.
- چسب: برای اتصال استاندارد لوله و اتصالات پلیکا، از چسب مناسب استفاده می شود. روش مالیدن چسب به لوله باید طبق دستورالعمل کارخانه سازنده باشد. بعضی از چسب ها را نمیتوان در درجه حرارت های پایین به لوله زد. همچنین بعضی از چسب ها نیز زود سفت می شوند و کار با آنها را باید به سرعت انجام داد. بیاد داشته باشید که چسب غلیظشده را نباید با استفاده از حلال ها رقیق کرد. زیرا در این صورت، چسب خاصیت چسبندگی خود را از دست می دهد.
- ابزارهای کمکی دیگر. (هرگونه ابزار برای کمک به اتصال مستحمکتر پایپ ها و یا اعمال نیرو و فشار به بدنه آنها)
سازندگان لوله پلیکا استاندارد
برخی از کارخانه های تولید استاندارد لوله پلیکا در ایران بشرح زیر هستند:
- کارخانه اورامان غرب که در کرمانشاه واقع شده و در سال ۱۳۷۳ گشایش یافت.
- کارخانه لوله یو پی وی سی که در شیراز واقع شده است و لولههای پولیکا از سایز ۲۰ تا ۴۰۰ میلیمتر تولید می کند.
- آذر لوله که در تبریز واقع شده است. این شرکت در سال ۱۳۸۰ در استان آذربایجان غربی تاسیس یافته است.
- کارخانجات لوله یو پی وی سی آویسا لوله جی که در استان اصفهان می باشد. آویسا لوله جی در سال ۱۳۸۹ در هرند استان اصفهان فعالیتش را آغاز نمود.
- پارس پولیکا نیز یکی دیگر از کارخانههای تولید استاندارد لوله پلیکا در استان تهران است. این کارخانه در زمینه اتصالات پی وی سی در قطرهای ۲۰ تا ۲۵۰ میلیمتر مشغول به فعالیت است.
- شرکت تخصصی ناب زیست نیز با بهره گیری از مواد اولیه بسیار باکیفیت، پیروی از استانداردهای جهانی، لاینهای تولید تماماَ مکانیزه و آزمایشگاههای تخصصی نمونهبرداری، از جمله برترین تولید کنندگان انواع لولهها و تجهیزات صنعتی آب و فاضلاب در تمامی غرب آسیا مطرح میباشد.
نقش لوله پلیکا استاندارد بر کارایی
لوله UPVC یکی از پرکاربردترین لولهها در سیستمهای آبرسانی و فاضلاب است. این لولهها به جهت قابلیتها و مزایای بیشمار خود، بیشترین کاربرد را در دنیا دارند و سالانه مقادیر بسیار زیادی از آنها در دنیا تولید میشود. لوله PVC یا همان پولیکا مقاومت بسیار بالایی در برابر ضربه، نشتی، فرسایش، خوردگی و درمجموع تغییرات دارد. همچنین بهخوبی در مصرف آب صرفهجویی میکند. البته در صورتیکه تولید آنها بر مبنای انواع استانداردهای مربوطه انجام گیرد.
انواع متفاوتی از این نوع لوله در ابعاد و اندازههای مختلف تولید شده است که در:
- سیستم فاضلاب شهری،
- سیستم آب آشامیدنی،
- آبیاری زمینهای کشاورزی،
- تخلیه آب باران از سازهها
و… کاربرد دارند. جهت بکارگیری لولههای یو پی وی سی در هریک از کاربریهای عنوانشده، بایستی به ضوابط مختلف لیست استاندارد های لوله پلیکا توجه داشت. جهت دریافت مشاورههای رایگان و تخصصی، میتوانید با کارشناسان متعهد و متخصص ناب زیست تماس بگیرید.