مخزن SMC از پانلهای کامپوزیتی با بیش از 40% الیاف شیشه و استفاده از اتصالات پیچ و مهرهای، به صورت مدولار ساخته میشود. کیفیت و ماندگاری بالا و مقرون بصرفگی بیشتر، نظرات بسیاری از کارفرمایان را به انواع منبع آب SMC جلب نموده است. برای ساخت مخازن SMC، ابتدا پانلها به صورت اجزای مدولار استاندارد و با روش قالب گیری پرسی از مواد کامپوزیتی تولید میشوند.
مخزن SMC چیست؟
مخازنی هستند که از کنار هم چیدن و چفت و بست پنلهای SMC (ورقهایی از جنس یک نوع کامپوزیت تقویت شده با الیاف شیشه به صورت ورقهای پیش آغشته شده)، تولید میشوند. این ماده ترکیبی از رزینهای پلیمری، تقویت کننده های الیاف شیشه، پرکننده های معدنی و مواد افزودنی ویژه است که در شرایط حرارتی و فشاری مناسب شکلدهی میشود. ساختار این ماده باعث میشود که مقاومت مکانیکی و شیمیایی بالایی داشته و در برابر شرایط محیطی سخت مقاومت خوبی از خود نشان دهد.
پنل های عایق SMC دارای سه لایه می باشند؛ لایه SMC، لایه پلی اورتان و پوشش PE یا ASA. ضخامت پنلهای عایق بین 20 تا 25 میلیمتر و بصورت سفارشی تا 11 میلیمتر می باشد. اما در مکانهایی مانند لبهها که مونتاژ دشوار است، ضخامت میتواند کمتر از 10 میلیمتر نیز باشد.
کاربردهای مخزن SMC
مخازن SMC یکی از انواع مخازن آب و مواد شیمیایی است که از ورقهای کامپوزیتی تقویت شده ساخته میشود. این مخازن به دلیل وزن کم، مقاومت بالا و دوام طولانی، در صنایع مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند. در ادامه، برخی از مهمترین کاربردهای مخازن SMC آورده شده است:
- به دلیل بهداشتی بودن و مقاومت در برابر خوردگی، در مناطق مسکونی، بیمارستانها، مدارس و مجتمعهای اداری برای ذخیره آب شرب استفاده میشوند.
- جهت نگهداری و توزیع آب برای مصارف کشاورزی، گلخانهها و سیستمهای آبیاری قطرهای کاربرد دارند.
- به دلیل مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و خوردگی، در کارخانههای مواد شیمیایی برای ذخیره اسیدها، بازها و سایر ترکیبات خورنده به کار میروند.
- در تصفیهخانهها برای نگهداری آب تصفیه شده، فاضلاب صنعتی و پسابها از این مخازن استفاده میشود.
- مخازن SMC به دلیل عدم ایجاد آلودگی و قابلیت ضد عفونی شدن، برای نگهداری آب و مواد اولیه در کارخانههای تولید مواد غذایی و داروسازی استفاده میشوند.
- در ساختمانهای مسکونی و تجاری برای ذخیره آب آتش نشانی و تأمین آب اضطراری کاربرد دارند.
- به دلیل حمل و نقل آسان، در کمپهای موقت، پایگاههای نظامی و مناطق آسیبدیده از بلایای طبیعی برای ذخیره آب و سوخت به کار میروند.
- در نیروگاههای حرارتی و پالایشگاههای نفت و گاز برای نگهداری آب صنعتی و خنککنندهها مورد استفاده قرار میگیرند.
مزایای مخزن آب SMC
در این بخش به برخی از مزایای خاص مخازن SMC اشاره خواهیم نمود که کمتر بدان پرداخته شده است:
- تمامی قطعات این نوع مخزن SMC (از جمله پنلها) بصورت پیش ساخته در کارخانه تولید میشوند. ضمناَ مونتاژ تمامی قطعات این نوع مخزن فایبرگلاس در محل نصب انجام میگیرد. در نتیجه راه اندازی آنها به راحتی و با سرعت حدود ده برابر سرعت ساخت مخزن آب بتنی، صورت میپذیرد.
- یکی دیگر از برتریهای مخازن مزبور این است که فرایند ساخت ویژه پنلها، زیبایی قابل قبولی به این سازهها بخشیده است. بهرهگیری از ساختار پنلی، این اجازه را میدهد تا طراحی شکل و حجم انعطافپذیر باشد. بطوریکه با بکارگیری خلاقیت در شکل هندسی مخزن SMC آب، میتوان به المانی برای افزایش زیبایی شهر دست یافت.
- مونتاژ اینگونه مخازن جی آر پی بسیار ساده و سریع بوده و نیاز به هیچگونه تجهیزات خاصی ندارد. همچنین ساخت اینگونه از مخزن آب آشامیدنی فایبرگلاس، نیاز به کارگر ماهر نخواهد داشت. درنتیجه هزینههای نصب و زمان راه اندازی پایین میآید.
- مخزن آب SMC به علت انعطاف پذیری در ابعاد افقی و عمودی و حالت مکعبی شکل مخزن، برای ذخیره سازی سیالات در مقادیر بسیار زیاد یا کم مناسب میباشد.
- به خاطر تکنولوژی مونتاژ خاص خود، انواع مخزن SMC را میتوان در هر مکانی با انواع محدودیتها جای داد.
- قابلیت ایجاد عایق عالی در مخزن SMC با استفاده از ماده پلی اورتان و پوشش PE یا ASA بین پنلها؛ وجود این مواد باعث می شود تا تفاوت دمایی آب به حداقل برسد و از یخ زدگی نیز جلوگیری شود.
مواد تشکیل دهنده مخازن SMC
بطور کلی بایستی عنوان داشت که مخازن SMC از ترکیب:
- پلیمرهای SMC
- فایبرگلس
- فیبرهای شیشه
- رزینهای پلی استر غیر اشباع
- مواد تقویت کننده و آنتی UV
- و عناصر پر کننده
شکل می گیرند تا عملکردی کاملاَ مقاوم و قدرتمند را از خود ارائه کنند. سپس زیرسازیهای مناسب انجام شده و فونداسیون بتنی برای نصب پنلها ایجاد می گردد. در مرحله بعد یک سازه ساپورت فلزی یکپارچه ایجاد شده و پانلها با استفاده از پیچ و مهرههای فولاد زنگنزن یا گالوانیزه و ساپورتهای فلزی به یکدیگر متصل میشوند و شکل نوعی از مخزن فایبرگلاس را به خود میگیرند. (در دو نوع ساختار تقویتشده از داخل و تقویتشده از خارج مخزن آب SMC)..
انواع مخازن SMC
مخازن SMC نوعی مخزن کامپوزیتی هستند که از ترکیب رزین پلی استر تقویت شده با الیاف شیشه ساخته می شوند. این مخازن به دلیل وزن سبک، مقاومت بالا در برابر خوردگی و طول عمر زیاد، در صنایع مختلف از جمله آب و فاضلاب، صنایع شیمیایی و کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرند.
انواع بر اساس طراحی و ساختار
- مخازن مدولار SMC از پانل های SMC ساخته می شوند که در محل نصب به یکدیگر متصل می شوند و دارای مزایای مناسب برای ذخیره آب، مواد شیمیایی و فاضلاب و امکان افزایش یا کاهش ظرفیت مخزن با تغییر تعداد پنل ها می باشند.
- مخازن یکپارچه SMC در کارخانه به صورت یکپارچه تولید می شوند و نسبت به نوع مدولار نصب سریع تری دارند. همچنین معمولاً برای ظرفیتهای کوچک تر استفاده می شوند.
- مخازن مدفون SMC که مقاومت بالا در برابر فشار خاک دارند و مناسب برای ذخیره آب آشامیدنی یا فاضلاب در فضاهای محدود هستند.
- مخازن هوایی SMC بر روی پایه های فلزی یا بتنی نصب می شوند و برای سیستمهای آبرسانی شهری و روستایی مناسب هستند.
انواع مخازن SMC بر اساس کاربرد
- مخازن ذخیره آب آشامیدنی که دارای گواهینامه بهداشتی و استانداردهای مرتبط با آب شرب بوده و هیچ تاثیری بر کیفیت آب ندارند.
- مخازن ذخیره آب صنعتی که مناسب برای تأمین آب مورد نیاز صنایع مختلف مانند نیروگاه ها و کارخانجات می باشند.
- مخازن ذخیره مواد شیمیایی؛ مقاوم در برابر خوردگی و واکنش های شیمیایی و معمولاً با روکش داخلی خاص برای افزایش مقاومت در برابر اسیدها و بازها ساخته می شوند.
- مخازن ذخیره فاضلاب، دارای طراحی خاص برای جلوگیری از نشت و آلودگی محیط زیست بوده و امکان تجهیز به سیستم های تصفیه داخلی در آنها وجود دارد.
نحوه تقویت مخازن SMC
سیستمهای تقویت کننده مخزن آب SMC در دو دسته قابل طبقه بندی می باشند:
مخازن SMC تقویت شده از داخل
نصب دیواره های داخلی برای تقویت مخازن SMC یکی از روش های موثر برای افزایش استحکام، جلوگیری از تغییر شکل، کنترل جریان سیال و بهبود پایداری ساختاری است. این دیواره ها که معمولاً به نام بافل یا تقویت کننده داخلی شناخته می شوند، می توانند در برابر فشار داخلی مقاومت کرده و عملکرد کلی مخزن را بهبود بخشند. انواع دیواره های تقویت کننده داخلی در مخازن SMC عبارتند از:
- دیواره های طولی
-
- برای مخازن بلند و باریک مناسب است.
- جلوگیری از تغییر شکل دیواره های جانبی در اثر فشار داخلی.
- افزایش استحکام ساختاری در برابر تنش های خارجی و ضربات.
- کاربرد این مدل تقویت مخزن SMC در مخازن ذخیره مواد شیمیایی با طول زیاد و جلوگیری از خم شدن دیواره های جانبی در اثر فشار سیال یا بارهای خارجی می باشد.
- دیواره های عرضی
-
- برای مخازن استوانه ای یا مکعبی که نیاز به تقویت در نقاط خاص دارند.
- باعث توزیع یکنواخت تنش و افزایش تحمل فشار می شود.
- کاهش خطر ترک خوردگی و شکستن مخزن.
- کاربرد این روش در مخازنی است که تحت فشار هیدرواستاتیک بالا بوده و تقویت نقاط ضعیف در مخازن مستطیلی و استوانه ای می باشد.
- دیواره های مورب یا زاویه دار
-
- در برابر نیروهای پیچشی و تنش های نامتعادل مقاومت بیشتری ایجاد می کند.
- به ویژه در مخازنی که در معرض لرزش یا ضربه قرار دارند مؤثر است.
- کاربرد این روش در مخازن حمل مواد شیمیایی که در وسایل نقلیه نصب می شوند یا مخازنی که در مناطق زلزله خیز یا با ارتعاش بالا قرار دارند.
- دیواره های سوراخ دار
-
- کنترل جریان سیال داخل مخزن و کاهش امواج ناگهانی.
- افزایش مقاومت در برابر فشار ناگهانی.
- توزیع یکنواخت تنش در سطح داخلی مخزن.
- کاربرد این روش در مخازن ذخیره مایعات متحرک مانند سوخت و اسید و بمنظور جلوگیری از ایجاد موج و نوسان ناگهانی در مایعات می باشد.
مخازن SMC تقویت شده از خارج
در این نوع، ستونهایی از خارج تا ارتفاع مشخص نصب شدهاند. ستونهای مذکور وظیفه نگه داشتن دیوارها را برعهده دارند. سیستم تقویت کننده خارجی بهگونهای طراحی شده است که تنش ایجاد شده بر اثر فشار هیدرواستاتیکی وارد بر بخش خارجی مخزن فایبرگلاس را تحمل نماید. بطوریکه این نیرو را که به پنلها وارد میشود، به فونداسیون بتنی انتقال میدهد.
یکی از محاسن مخزن آب SMC تقویت شده از خارج، اینست که سیال داخلی با فلزات تقویت کننده هیچ تماسی نخواهد داشت. درنتیجه سیال ذخیرهشده با کیفیت اولیه باقی میماند.
روشهای مراقبت از مخزن SMC
با توجه به مقاومت بالای این مخازن، نگهداری از آنها نسبتاً آسان است. برخی از نکات مهم در این زمینه عبارتند از:
- تمیزکاری دورهای: مخزن باید به طور منظم شستشو و ضد عفونی شود تا از تجمع رسوبات و آلودگی جلوگیری شود.
- بررسی نشتی و درزهای مخزن: بازرسیهای دورهای برای اطمینان از سلامت اتصالات و عدم نشتی ضروری است.
- محافظت از مخزن در برابر ضربات فیزیکی: در محل نصب باید از برخورد اشیاء سخت و سنگین با مخزن جلوگیری شود.
- استفاده از پوششهای محافظ در برابر اشعه UV: در صورت نصب در فضای باز، میتوان از پوششهای محافظ برای افزایش عمر مخزن استفاده کرد.
قیمت مخزن SMC
قیمت مخزن SMC تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد که در ادامه به مهمترین آنها اشاره میگردد:
- حجم و ابعاد مخازن SMC تأثیر مستقیمی بر قیمت آن دارند. هر چه ظرفیت مخزن بیشتر باشد، مقدار مواد اولیه مصرفی و فرآیندهای تولید پیچیدهتر میشود که در نتیجه هزینه نهایی افزایش پیدا میکند.
- ورقهای مخازن SMC در ضخامتها و کیفیتهای مختلفی تولید میشوند. هر چه ضخامت بیشتر باشد، مقاومت مخزن افزایش مییابد اما به همان نسبت قیمت آن نیز بالا میرود. همچنین استفاده از رزین و الیاف باکیفیت تأثیر زیادی در دوام و هزینه نهایی دارد.
- مخازن SMC بهصورت مدولار (ماژولار) ساخته میشوند. مخازن مدولار که از پانلهای جداگانه تشکیل شدهاند، حملونقل آسانتری دارند اما هزینه نصب را افزایش میدهند. در مقابل، مخازن یکپارچه که در کارخانه مونتاژ میشوند، هزینه تولید بالاتری دارند اما نصب آنها سادهتر است.
- اگر مخزن SMC مطابق با استانداردهای معتبر بهداشتی و صنعتی مانند NSF ، FDA ، ISO یا DIN تولید شود به دلیل استفاده از مواد اولیه باکیفیت و رعایت استانداردهای سختگیرانه، قیمت آن بالاتر خواهد بود.
- مسافت حمل مخزن و شرایط نصب تأثیر مستقیمی بر هزینه نهایی دارد. اگر محل نصب دور باشد یا نیاز به تجهیزات خاص مانند جرثقیل برای جابجایی باشد، هزینه حمل افزایش پیدا میکند. در مخازن مدولار، هزینه حمل کمتر است اما به دلیل نیاز به مونتاژ در محل، هزینه نصب ممکن است بیشتر باشد.
- اضافه کردن تجهیزاتی مانند نردبان، دریچه بازدید، سیستمهای فیلتر، عایقبندی حرارتی، سنسورهای سطح آب و تجهیزات کنترلی میتواند قیمت مخزن را افزایش دهد. سفارشیسازی بر اساس نیاز مشتری، از جمله تغییر در ابعاد، ضخامت و نوع اتصالات، نیز در تعیین قیمت نهایی نقش دارد.
- اگر مخزن SMC برای محیطهای خاص مانند مناطق شرجی، سردسیر یا محیطهای صنعتی که در معرض مواد خورنده هستند ساخته شود، باید از رزینهای مقاومتر و فناوریهای پیشرفتهتری در تولید آن استفاده شود که این امر باعث افزایش قیمت خواهد شد.
- برندهای معتبر که از فناوریهای پیشرفته در تولید مخازن SMC استفاده میکنند، معمولاً قیمت بالاتری دارند. همچنین مخازن وارداتی به دلیل هزینههای گمرکی، حمل و نقل بینالمللی و نوسانات نرخ ارز، معمولاً گرانتر از نمونههای داخلی هستند.
- سفارش در تیراژ بالا معمولاً باعث کاهش قیمت هر واحد مخزن میشود، زیرا هزینههای تولید در تعداد زیاد سرشکن میشود. در مقابل، تولید سفارشی یا خرید در تعداد کم معمولاً قیمت بیشتری به همراه دارد.
در انتها پیشنهاد می شود سری هم به صفحه مخزن پلی اتیلن بعنوان پر تقاضاترین نوع مخازن ذخیره سیالات بزنید.
صالحی –
این مخزن تا چه میزان فشار یا دمای خاصی را تحمل می کند و آیا در شرایط بحرانی (مثل آتش سوزی یا انفجار) ایمن است؟
naab zist –
مخازن SMC معمولاً فشار تا 10 بار و دما تا 80 درجه سانتی گراد را تحمل می کنند و در برابر دماهای بالاتر یا آتش سوزی، ممکن است آسیب ببینند. با افزودنی های مقاوم به شعله می توان ایمنی آنها را افزایش داد، اما برای شرایط بحرانی (مانند انفجار) مخازن فلزی یا پوشش های ضدحریق پیشنهاد می شوند. انتخاب نهایی باید با توجه به استانداردها و شرایط کاری انجام شود.